Tuesday 6 April 2010

ქართული ოპოზიცია 2007-2010წწ.

ნაწილი პირველი
2007-2008წ. დასაწყისი.

დრო არ ითბენს და ვფიქრობ საინტერესო იქნება ოპოზიციური პარტიების მოღვაწეობის განხილვა 2007 წლიდან 2010 წლამდე. რა კონფიგურაციები შექმნეს, რა რიტორიკულ ველში არსებობდნენ, როგორც ერთობებს და მიზანსცენებს დგამდნენ. ათვლს წერტილად 2007 წლ სექტემბრის ბოლო ავიღოთ, ვინაიდან სწორედ მაშინ იწყება მთელი ის ბატალიები, რომლის გაგრძელებაც დღეს მომდინარეობს.
ბადრი პატარკაციშვილი, რომელიც 2007წ. სექტემბერ-ნოემბრის საპროტესო აქციების სულისჩამდგმელი იყო ახლო ურთიერთობებში იმყოფებოდა ზურაბ ჟვანიასთან. ჟვანიას გარდაცვალების შემდეგ პატარკაციშვილის ლობირება სახელისუფლებიო წრეებში თანდათან შემცირდა. დაიწყო მისი ბიზნეს ინტერესებს შეზღუდვა/არგათვალისწინება. დეტალებში არ ჩავრღმავდებით.
ბ. პატარკაციშვილი ჩრდილშია 2007წ. სექტემბრამდე, თუმცა მინიშნებებს აკეთებს, რომ უკმაყოფილოა. მან ვერ შეძლო მოეძებნა ლობი მთავრობაში, რასაც დღიდან ჩამოსვლისა მიჩვეული იყო. დააფიქსირა თავისი პოზიციები ერთერთ ბიზნესმენთა შეხვედრაზე და ჩრდილიდანაც გამოვიდა. შესაბამისად ტელეკომპანია „იმედის“ მეშვეობიტ უკვე აქტიური მუშაობა დაიწყო ხელისუფლების დასასუსტებლად. დაახლოებით 1 წელიწადი გაგრძელდა სატელევიზიო ომი, რომელიც პირველი ეტაპი იყო პატარკაციშვილის მიერ განხორციელებული შეტევისა ხელისუფლებაზე. შორს ვართ იმ აზრისგან, რომ ხელისუფლების შეცდომებზე აპელირება არ უნდა მომხდარიყო, მაგრამ საუბარი ძირითადად უფრო პოპულისტური ელფერის იყო და არა სახელმწიფოებრივად საჭირო და ფუნდამენტურ საკითხებზე. პოპულისტური პრ კამპანიით მიზანმიმართულად ხდებოდა შესაბამამისი ეთნოფსიქოლოგიის მქონე მაყურებლებში ხელისუფლების მიმართ აგრესიის/სიძულვილის დაგროვება.
დადგა დრო, როდესაც უკვე ყველა კარტი უნდა გახსნილიყო და ყველა მიზანი უნდა გამჟღავნებულიყო, რაც ჰქონდა ბადრი პატარკაციშვილს და შესაბამისად მის უკან მდგომ ძალებს, რომელიც ძალიან მკაცრად იყო შეფუთული. ასევე ტაბუდადებული იყო ამ ძალების რევიზია, რაც უტყვი შეთანხმებით არც მომხდარა ოპოზიციური პარტიების მიერ, ვინაიდან სიტუაცია ყველას აწყობდა. ამ შემთხვევაში მათთვის მნიშვნელობა არ ჰქონდა რომელი ძალები იდგნენ ბადრი პატარკაციშვილის უკან. ეს მათმა შემდგომმა მოქმედებებმაც აჩვენა. ძალიან თვალშისაცემი იყო მათი მუდმივი სიარული ლონდონში ბადრი პატარკაციშვილთან.
ბადრი პატარკაციშვილმა თავისი შემდგომი ნაბიჯებისთვის კარგად გამოიყენა ირაკლი ოქრუაშვილის ფაქტორი, რომელიც 2007წ. გაზაფხულზე გაანთავისუფლეს თანამდებობიდან. ის იყო სააკაშვილთან საკმაოდ დაახლოებული პირი. ის აკმაყოფილებდა რამდენიმე პირობას, რომელიც კარგად იმუშავებდა პრ-ის თვალსაზრისით. საშუალო სტატისტიკურ ამომრჩეველში სარგებლობდა საკმაო პოპულარობით. შესაბამისად კარგი პრ-ის შემთხვევაში ირაკლი ოქრუაშვილს შეეძლო საკმაო პრობლემების შექმნა ხელისუფლებისთვის, და შემდგომ პრეზიდენტობაზეც სერიოზულ განაცხადს გააკეთებდა. ამ შემთხვევაში ბადრი პატარკაციშვილის და ირაკლი ოქრუაშვილის ამბიციები ერთმანეთ დროშიც და სივრცეშიც დაემთხვა. კარგად გაითვალა ი. ოქრუაშვილის შესაძლებლობები (ამბიციურობა, პატივმოყვარეობა და შურისძიების წყურვილი). ბადრი პატარკაციშვილმა მშვენივრად დაანონსა ირაკლი ოქრუაშვილის პარტიის შექმნა, საზოგადოება ამყოფა მოლოდინის რეჟიმში რამდენიმე თვე, რათა პოლიტიკაში მისი დაბრუნება დამოუკიდებელ ფიგურად ფურორით მომხდარიყო. პრაქტიკულად ყველა დეტალი გაითვალა უმნიშვნელო დეტალებამდე, გარდა იმისა, რომ მ.სააკაშვილს შეეძლო მთელი ეს ნალოლიავები გემა ერთი ხელის მოსმით ჩაეშალა და დაეჭირა ი. ოქრუაშვილი, რომლის პოლიტიკურ ამბიციებს გაგრძელება ვერ მოჰყვებოდა. ანუ საზოგადოება ვერ დაირაზმებოდა მისი განთავისუფლების მოთხოვნით. ოქრუაშვილი დაიჭირეს, შემდეგ დანაშაულიც აღიარებინეს, მონანიებაც გააკეთებიეს და საქართველოდან გააძევეს. პროექტი ოქრუაშვილი-პატარკაციშვილი ჩაიშალა. ბადრი იძულებული გახდა უკვე სხვა გეგმაზე გადართულიყო, საკმაოდ ფორს-მაჟორულ სიტუაციაში. დააფიქსირა თავისი უკმაყოფილება და როგორც ღია ოპოზიციური მოთამაშე ავანსცენაზე გამოვიდა.
მთელი დეკორაციები, რაც ბადრის ირაკლი ოქრუაშვილისთვის ჰქონდა შექმნილი ჩაიშალა. მან დაიწყო დანარჩენ ოპოზიციურ სპექტრზე მუშაობა. ოპოზიციური სპექტრის უსუსურობა, რომელიც ძალიან თვალშისაცემი იყო ამ პროცესებამდე, ბადრი იძულებული გახადა მათზე ემუშავა. ამ უსუსურ ოპოზიციას, რომელმაც შეიგრძნო, რომ რაღაც შანსი ჰქონდა გააკეთა ერთობა და ერთიანი ფრონტი შექმნა ხელისუფლების წინააღმდეგ. თუმცა არცერთ მათგანს, არ აინტერესებდა რა თამაშს თამაშობდა ბ. პატარკაციშვილი. არანაირი რევიზია, არანაირი სიტუაციის გარკვევა....
ბ.პატარკაციშვილი გადადის გეგმა ბ ზე და ამ უსუსური ოპოზიციით იწყებს მასიურ საპროტესტო აქციებს, რომელიც 2007წ. სექტემბრის ბოლოდან 2 ნოემბრამდე საკუთარი ტელეკომპანიით შესანიშნავად დაანოსსა. ტელეკომპანია “იმედის” პირდაპირ ეთერში გადის ინფორმაცია რომ 2 ნოემბერს ეწყობა გრანდიოზული მიტინგი.
გეგმა ძალიან ჰგავს 2003წ. ვარდების რევოლუციის ორგანიზებას. ოპოზიცია ფინასდება და მიდის რეგიონებში ხალხის ჩამოსაყვანად. 2 ნოემბერს მართლაც დიდი რაოდენობით ხალხი გამოდის ქუჩაში საპროტესტოდ. თუმცა ბადრის გეგმა, რომ მომხდარიყო ამ ხალხით ხელისუფლების შეცვალა როგორც 2003წ. ნოემბერში. თუმცა ეს ვერ მოხერხდა. მიტინგი 2-6 ნოემბრამდე შეთხელდა. საპროტესტო მუხტიც ჩაცხრა. ბადრი იძულებული გახდა დაეწყო ხელისუფლების შიდა განხეთქილების მომზადება. მოახერხა კიდევაც, თუმცა მის მიერაც ძალიან სერიოზული შეცდომები იქნა დაშვებული, ვინაიდან ვერ გათვალა ხელისუფლების და სახელმწიფო სტრუქტურების კონტროლის მექანიზმები.
თავად გეგმა საკმაოდ მარტივი იყო. გაიშლებოდა კარვები. 40-50 მოშიმშილე შექმნიდა მასოვკის სცენას, ხოლო თავად ბადრი დაიწყებდა უკვე ძალოვნების გადმობირებას სხვადასხვა მეთოდებით, მოქრთამვით, გარანტების მიცემით... მიუხედავად იმისა, რომ ეს საკმაოდ დროში გაწელილი პროცესი იყო ბადრი იძულებული იყო ამაზე წასულიყო.
კვლავ მოულოდნელობის ეფექტმა დაარღვია ბადრის გეგმები. 7 ნოემბერს დილით, პოლიციამ მოშიმშილეების დარბევა დაიწყო. შვიდმა ნოემბერმა საკმაოდ ცუდად იმუშავა ხელისუფლებისთვის. ამას ისიც მოასწავებდა, რომ სააკაშვილი იძულებული გახდა სიტუაციის განეიტრალებისთვის რადიკალურ ნაბიჯზე წასულიყო. მან საპრეზიდენტო არჩევნები დანიშნა 2008წ. 5 იანვარს. გამოცხადდა საგანგებო მდგომარეობა, დაიხურა „იმედი“.
სიტუაცია ასე თუ ისე მიწყნარდა დაბ. პატარკაციშვილის იმ ეტაპზე არსებული გეგმა განეიტრალდა.
საპრეზიდენტო არჩევნების დანიშვნამ სერიოზული დეზოგანიზაცია შეიტანა ოპოზიციის რიგებში. პრაქტიკულად გამოაშკარავდა ბადრის გეგმებიც (კოდუა ბ. პატარკაციშვილის საუბარი) სახელმწიფო გადატრიალების მზადების შესახებ. ამ საუბრის შემდეგ ოპოზიცია, რომელიც ბადრის მიერ ორგანიზებული ნოემბრის აქციების ანტურაჟს წარმოადგენდა შეშინდა და ბადრის ზურგი აქცია, თუმცა ამ ყველაფრის გარეშე ისინი თანახმანი იყვნენ ბადრის გეგმაზე. მას არც რევიზიას უკეთებდნენ და არც აინტერესებდნენ რა როგორ ხდებოდა. აბსოლუტურად არანაირი დაფიქრება რა მოხდებოდა და ვისი გეგმა იყო ეს ყველაფერი არ აინტერესებდათ. მაშინ ფრთხილობდნენ არ დაფიქსირებულიყვნენ რუსული ძალების მხარდამჭერებად, რაც დროში აბსოლუტურად გაქარწყლდა და პირდაპირი კავშირი დამყარდა პუტინის მთავრობასთან.
მცირე ანალიზი, რომელიც 2007წ. ნოემბერ-2008წ. იანვრის მოვლენებს შეიძლება მივუძღვნათ. შესაძლოა არ ჩანდეს პირდაპირ რუსეთის კვალი ამ ყველაფერში, მაშინდელი გადმოსახედიდან მაგრამ ფაქტია, რომ ყველაფერი იგეგმებოდა შეიძლება ითქვას ვირტუალურად. არ არის აუცილებელი რაიმე საბუთი, ან ხელშესახები არსებობდეს იმის დასადასტურებლად, ვინაიდან თავად პროცესები განსაზღვრავს ჩაფიქრებულ გეგმებსა და მოლოდინებს.
არსებობს თამაში და ამ თამაშს ჰყავს სუბიექტები და ობიექტები. რუსეთის დიდი თამაში, არსებობს უკვე 200 წელიწადია, რომელიც იმთავითვე გულისხმობს საქართველოზე კონტროლის დამყარებას. შესაბამისად, ჟამიდან-ჟამზე ამ თამაშში მონაწილეობენ ფიგურები, ობიექტები, რომლებიც ასრულებენ როლებს. ეს თამაში ქრონოსის ნავივითაა, ხოლო ჰორები გააღებს კლიშეებს და დაგვანახებს ახალ მოთამაშე ობიექტებს. ამ თამაშს არ სჭირდება ფურცლები და გეგმები. მასში მხოლოდ ობიექტებია საჭირო. ხშირ შემთხვევაში ეს ობიექტები ვერც აცნობიერებენ თავიანთ როლებს და გაკვირვებულნი რჩებიან, როდესაც ამაზე მიუთითებენ. დღეს ყველა კარტი გახსნილია. ყველაფერი ნათელია და 2 წლის წინანდელი პროცესები პირდაპირ კავშირშია დღევანდელ რეალობასთან რომელზედაც ქვემოთ ვისაუბრებთ.
ვუსმენდი იმ დროისათვის (2007-2008წწ.) საქართველოში მოღვაწე ექსპერტებს, ვუსმენდი ოპოზიციური პარტიის წარმომადგენლებს, ვუსმენდი ხელისუფლების წარმომადგენლებს და არსად არ ჩანდა ჟანრი საქართველოში მიმდინარე მოვლენებისა. არ ჩანს არც სიუჟეტი ამ მოვლენების ამხსნელი, საიდან იწყება და სად შეიძლება დამთვრდეს ეს ყველაფერი. ჩვენ მხოლოდ ვხედავთ მოვლენებს, რომელშიდაც დაფარულია ეს ჟანრი. მხოლოდ ვაკვირდებით მოვლენებს და არსებობს ამ მოვლენების ამხსნელი უამრავი სიუჟეტი, უამრავი აზრი. რა გვრჩება ხელთ? ექსპერტების მოსაზრებები, რომელიც ექსპერტობას საერთოდ უგულებელყოფს, სადაც არაფერი ჩანს ექსპერტობის, მხოლოდ ტელევიზიით გამოსული მავანის სახელი გვარი და პოლიტოლოგი ექსპერტის პერიფრაზი, ოპოზიციური პარტიების ლიდერების მოსაზრებები, რომელიც იმთავითვე არ არის ჟანრი, ან საერთოდ ვერ გვთავაზობს ჟანრს, ხელისუფლების წარმომადგენელთა გამოსვლები სადაც ჟანრი დაფარულია და არ ჩანს.
საზოგადოება ითხოვს ჟანრს, რა ხდება, როგორ ხდება, რატომ ხდება და ყველა პროტესტი არის ამისკენ მოწოდება, რომ არსებობდეს ჟანრი სიტუაციის, მდგომარეობის. თუმცა ეს გაცნობიერებული არ არის. ძნელია ამის გაცნობიერება, შესაბამისად ყველაფერი არის ბურუსით მოცული. ბურუსითაა მოცული მოთხოვნები, ბურუსითაა მოცული პროტესტი, ბურუსითაა მოცული არჩევანი, ბურუსითაა მოცული მთლიანად არსებული სიტუაცია. არ არსებობს კონკრეტული ჟანრი, რომელსაც შეთავაზებენ საზოგადოებას და შესაძლოა საზოგადოება მას არ დაეთანხმოს ან დაეთანხმოს. ისმის შეკითხვა, ვინ მალავს და რატომ მალავს ამ ჟანრს. რა ჟანრს თავაზობენ საზოგადოებას. რა ხდება იმ ბიბლიოთეკა ლაბირინთში სადაც არსებობს ეს ჟანრი. რატომ არ ჩნდება ეს ყველაფერი, ან ვინ იცის ამის შესახებ?
ეს ყველაფერი დღეს უკვე გაცხადდა. რაზე მიდიოდა ოპოზიცია 2007-2008წწ. ბადრის გეგმის მხარდაჭერისას უკვე ნათელია. დღეს გეგმა საჯაროა. საინტერესოა დავით ზურაბიშვილის განცხადება:
„თვითმმართველობის არჩევნები თბილისში ჯერ კიდევ რჩება რეალური შანსად, რათა სააკაშვილის ხელისუფლების ეტაპობრივი შეცვლა დაიწყოს და მეორე ვარიანტისკენ წაიყვანოს სიტუაცია. თუ ასე არ მოხდა, დაახლოებით ის მოხდება, რაც მოდელირებულ ქრონიკაში იყო.
Пт в 15:15 „
http://www.facebook.com/notes/roin-hussein-nizharadze/esaa-ratsaa-diskusia-ia-antadzis-volze/384064458755
ეს ყველაფერი ემსახურებოდა ინტერესებს და შესაბამისად ხდებოდა მისი დაფარვა. თუმცა ეს დაფარვა სულაც არაა გამიზნული. ეს დაფარვა ირიბია, იმ პროცესებთან მიმართებაში, რაც საქართველოში ხდება. ზუსტად, როგორც იმბერტო ეკოს „ვარდის სახელში“ „ბიბლიოთეკა ლაბირინთში“ დევს გასაღები ჟანრის, ასევე დღევანდელი სიტუაციის გასაღები დევს იმავე „ბიბლიოთეკა ლაბირინთში“, სადაც აუცილებლად დაგვხვდება ხორხე და უტყუარია ის აუცილებლად შეჭამს ამ ტექს-გასაღებს და ხელში შეგვრჩება ისევ ირიბი დაფარვა ჟანრის.

ირაკლი მარგველაშვილი
06-04-10წ