წერილის პირველ ნაწილში განვიხილეთ რუსეთის მანევრების მიზეზები, რომელსაც სულაც არ აქვს ის დანიშნულება, რომ განცხადებები პირდაპირ ქმედებებად იქცეს. 2011წ. 23 ნოემბერს რუსეთის პრეზიდენტმა დიმიტრი მედვედევმა გააკეთა განცხადება და პასუხი გასცა ევროპაში ჰაერსაწინააღმდეგო თავდაცვის ზღუდის მშენებლობის ამერიკულ გეგმას. შესაბამისად მან კონტრ ზომების მიღების შესაძლებლობები ჩამოაყალიბა.
ვფიქრობთ მედვედევის ეს განცხადებაც ჯდება იმ კონტექსტში, რომელზეც საუბარი გვქონდა წერილის პირველ ნაწილში. ესაა: 1. არ გაფართოვდეს ნატო სამხრეთით (საქართველო) და 2. მოხდეს „ევრაზიის კავშირის“ წინაპირობების შექმნა. აღნიშნულ საკითხებთან ბევრი ტექნიკური საკითხიცაა დაკავშირებული.
ყველა მანევრს, რომელიც კი რუსეთმა განახორციელა უკანასკნელ პერიოდში გააჩნია ე.წ. ბლეფის შინაარსი. ადვილი წასაკითხია ეს შინაარსი. დეტალებში ჩაძიების შემთხვევაში ამას ნამდვილად დავინახავთ. მოვიყვანოთ მაგალითიები.
მაგალითი 1. გავრცელებული ინფორმაციით რუსეთის სამხედრო ხომალდები სირიის ნაპირებისკენ წავიდნენ. ამის პასუხად, Новейший многоцелевой ударный атомный авианосец ВМС США (USS) George H.W.Bush переброшен из района Персидского залива к берегам Сирии. сообщает британская радиостанция BBC. აქ საინტერესოა ერთი პასაჟი, მაშინ როდესაც რუსებს განსაზღვრული ჰქონდათ ქალაქ ტარტუსში შესვლა, ამის უფლებას მას „არ აძლევს“ სირიის პრეზიდენტი და აცხადებს რომ გემები ტარტუსში ღუზას არ ჩაუშვებენ, ისინი ჩამოვიდნენ მხოლოდ იმისთვის, რომ სირიაზე არ განხორციელდეს ის, რაც განხორციელდა ლიბიაზე. ანუ რუსეთის ხომალდები ტარტუსში არ შედიან, მათ ამის „უფლებას არ აძლევენ“? თუ ამერიკის ცურვაში მყოფ სამხედრო ხომალდს შევადარებთ რუსულ ძალას, აშკარაა რომ რუსული სამხედრო ხომალდები აშკარად არასაპირწონე მდგომარეობაში არიან. სწორედ ამის გამო „არ აძლევს“ სირიის პრეზიდენტი რუსეთის სამხედრო ხომალდებს ღუზის ჩაშვებას ტარტუსში. ეს არის რუსული ბლეფის ნიშანი და შინაარსიც. მათი მანევრები, სულაც არ არის სირიის დახმარება, არამედ ეს სხვა მიზანს ემსახურება, რომელზეც პირველ წერილში ვისაუბრეთ.
მაგალითი 2. რუსეთი აგრძელებეს მანევრირებას ანუ ბლეფს. 2011წ. 23 ნოემბერს პრეზიდენტმა მედვედევმა გააკეთა განცხადება და პასუხი გასცა ამერიკის პროს გეგმას ევროპაში:
Медведев ответил на ЕвроПРО
В специальном заявлении президента говорится, что российские военные усилят прикрытие объектов стратегических ядерных сил; стратегические баллистические ракеты будут оснащаться перспективными комплексами преодоления ПРО и новыми высокоэффективными боевыми блоками; на западе и на юге страны могут быть развернуты современные ударные системы вооружений, обеспечивающие огневое поражение евроПРО.
Первым делом Россия введет в строй радиолокационную станцию предупреждения о ракетном нападении в своем самом западном регионе — Калининградской области.
«Мною принято следующее решение: по моему поручению Минобороны России незамедлительно введет в боевой состав радиолокационную станцию системы предупреждения о ракетном нападении в городе Калининграде», — объявил Медведев.
Подробнее:http://news.mail.ru/politics/7411894/?frommail=1
ის დაიმუქრა, რომ განათავსებს ისკანდერის ტიპის ბალისტიკურ რაკეტებს უკიდურეს დასავლეთში-კალინინგრადში, რომელიც იქნება რუსეთის დამცავი ზღუდე. მეორე დღესვე 2011წ. 24 ნოემბერს სგავრცელდა ამერიკის ადმინისტრაციის განცხადება, სადაც პირდაპირაა ნათქვამი, რომ ისინი გეგმას არ გადაუხვევენ.
США ответили на заявление Медведева по ЕвроПРО
Выступление президента Дмитрия Медведева, разъяснившего, как будет реагировать Россия на появление американской ПРО в Европе, не заставит США изменить свои планы. Так прокомментировали представители Белого дома прозвучавшие со стороны Москвы угрозы, вновь повторив тезис о ненаправленности против России разворачиваемой системы и готовности продолжить с ней сотрудничество.
Подробнее: http://news.mail.ru/politics/7418097/
მცირე გადახვევა საკითხიდან. საქართველოსთან ომის შემდეგ, 2008წ. შემდოგომაზე, როდესაც დასავლეთის რეაქცია რუსეთის ქმედებებზე იყო ძალიან აქტიური ფაზაში, რუსეთის პრეზიდენტი მედვედევი დაიმუქრა იგივე ქმედებით, (რომ განათავსებდა ისკანდერებს კალინინგრადში) რაც გუშინ გააკეთა. ამის თაობაზე მაშინდელმა ამერიკის თავდაცვის მინისტრმა რობერტ გეიტსმა გააკეთა განცხადება:
„Гейтс не считает серьезным, предложение России отказаться от размещения ее ракет в Калининградской области в обмен на отказ США от размещения элементов ПРО в Восточной Европе. Как уточняет ИТАР-ТАСС, Гейтс отметил, что его страна не приемлет давления со стороны России в вопросе размещения в Восточной Европе элементов ПРО.“
http://palm.newsru.com/world/13nov2008/isterika.html
არ ვფიქრობთ, რომ სიტუაცია დღეს რადიკალურად შეცვლილი იყოს. 2008წ. შემოდგომაზე რუსეთის მთავარი საკითხი იყო მსოფლიო თანამეგობრობას ეცნო მათი შეთავაზებული „ახალი რეალობა“, რომ პოსტსაბჭოთა ქვეყნები მათი გავლენის სფეროს წარმოადგენდნენ, რომელიც მაშინაც და ეხლაც უარყოფილია მსოფლიო თანამეგობრობის მიერ. დღეს რუსეთმა ეს ახალი რეალობა ჩაანაცვლა ე.წ. „ევრაზიული კავშირის“ შექმნის იდეით, რომელიც უნდა იყოს „ევროკავშირის“ მსგავსი გაერთიანება, თუმცა ეს იდეა არაფრით განსხვავდება ე.წ. „ახალი რეალობის“ შინაარსისგან. შესაბამისად როგორც 2008წ. შემოდგომაზე, ეხლაც რუსეთის მიერ ტარდება მანევრები (ბლეფი) „ევრაზიის კავშირის“, იგივე „ახალი რეალობის“ შექმნის უზრუნველსაყოფად. გამოყენებულია იგივე მეთოდები, რაც 2008წ. თუმცა როგორც მაშინ, ასევე დღეს მათ მიიღეს ყველა ბლეფზე შესაბამისი პასუხი. აქვე საინტერესოა რუსეთის პასუხების კონტურები ამ ბლეფზე, რომელიც უკვე სჩანს:
1. სირიაში გაგზავნილ გემებს „არ აძლევს“ სირიის პრეზიდენტი ღუზის ჩაშვების საშუალებას, ვინაიდან ცურვაში ამერიკის მე-6 ფლოტია სირიის ნაპირებისკენ, და რუსებს არანაირი სურვილი არ აქვთ მათთან შეხვედრის.
2. აკალინინგრადში ისკანდერების განთავსების საკითხზე ჩანს რუსეთის პოზიცია და შესაბამისი პასუხიც. ამერიკის სახელმწიფო დეპარტამენტმა გარკვევით განაცხადა უარი შეცვალოს თავისი გეგმები ჰაერსაწინააღმდეგო ფარის განთავსებაზე ევროპაში, როგორც 2008წ. ასეევ 2011წ. რუსეთის ომახიან პასუხში სჩანს მისი ბლეფის შინაარსი:
Медведев поручил продолжать переговоры по ПРО
«Окончательно архитектура американской противоракетной обороны — а она американская, а не натовская, по большому счету, НАТО здесь только как ширма — будет сформулирована в мае следующего года на саммите Северо-Атлантического альянса в Чикаго. У нас есть прямое поручение президента России — у российских переговорщиков — продолжить консультации с американскими и натовскими партнерами до тех пор, пока США не пройдут “точку невозврата” в этом вопросе», — сказал Рогозин в среду на пресс-конференции в Москве.
http://news.mail.ru/politics/7412131/
2011წ. 23 ნოემბერს თუ ომახიანი საუბარი იყო კალინინგრადში რაკეტების განთავსებაზე, 2011წ. 24 ნოემბერს მოლაპარაკებების ითხოვენ ამერიკასთან ამ საკითხებზე, მიუხედავად იმისა, გარკვეული პასუხი უკვე მიიღეს, რომ ამერიკა გეგმებს არ შეცვლის ამ საკითხში. ეს არ არის ახალი რუსეთისათვის. მათთვის ეს 2009წ იყო უკვე ცნობილი.
ასეთია რუსული მანევრების (ბლეფის) შინაარსი და სახე. ამასვე ემსახურებოდა რამდენიმე დღის უკან გენშტაბის უფროსის გენერალ მაკაროვის განცხადება, რომ შესაძლოა გამოყენებულ იქნეს ბირთვული იარაღი, ნატოს გაფართოების წინააღმდეგ.
რუსეთისათვის ჯერ კიდევ 2008წ. გახდა ცნობილი, რომ მსოფლიო თანამეგობრობა არ მიიღებდა მის „ახალ რეალობას“, რომელიც თავისი შინაარსით სულაც არ არის ახალი, არამედ არის უკან გადადგმული ნაბიჯი და დაბრუნება მეოცე საუკუნის ორმოციან წლების გეოპოლიტიკურ კონტექსტში. რუსეთის გეოპოლიტიკური აცდენა თანამედროვე გეოპოლიტიკურ რეალობასთან შესაძლოა ითქვას ათწლეულებია. ამ მანევრების უკან მხოლოდ რუსეთის ერთი მიზანი იმალება. მოახდინოს ნატოს გაფართოების შეჩერება აღმოსავლეთით და შემოსაზღვროს საკუთარი გავლენის სივრცე, პოსტსაბჭოთა ქვეყნები-„ევრაზიული კავშირით“.
სწორედ ამ მანევრების ფონზე უნდა იქნას განხილული საქართველოს უსაფრთხოების სისტემა და მისი მომავალი. რუსული აქტივობის გაზრდა კიდევ მოსალოდნელია, მოიმატებს რუსული მანევრების (ბლეფის) რაოდენობაც, რომელიც ახალი სულაც არ არის, არამედ კარგად დავიწყებული ძველია. საქართველოს უსაფრთხოების სისტემა სწორედ ჩვენს გეოპოლიტიკურ აქტივობაში მოიაზრება. ამიტომ ნებისმიერი რიტორიკა თუ მცდელობა, საქართველო ამოვარდეს მსოფლიო გეოპოლიტიკური კონტექსტიდან, ნიშნავს საქართველოს ამოვარდნას მსოფლიო უსაფრთხოების სისტემიდან, რამაც საკმაოდ ცუდი გამოცდილება მოგვიტანა. ამ გეოპოლიტიკურ თავდაცვის სისტემაში მონაწილეობა გულისხმობს სწორედ იმ მისიებში მონაწილეობას, რომელიც მიმდინარეობს მსოფლიო გეოპოლიტიკური უსაფრთხოების ეგიდით, ავღანეთში, ერაყში. სწორედ რუსეთის ინტერესია, მოახდინოს საქართველოს იზოლირება ამ პროცესებიდან. მთელი ეს მანევრები სწორედ იმისთვისაა გათვალისწინებული, რომ მოახდინონ საქართველოს იზოლირება და ამოგდება მსოფლიო გეოპოლიტიკური თავდაცვის სისტემიდან, რაც ავტომატურად ნიშნავს რუსული ინტერესების გამარჯვებას საქართველოში.
დღეს ბევრი საუბარია იმასთან დაკავშირებით, რომ უნდა „დალაგდეს ურთიერთობა“ რუსეთთან. თუ განვიხილავთ ამ საკითხს გლობალურად, საკმაოდ დიდ და ბევრ კითხვის ნიშნების ჭიშკარს მივადგებით. საქართველოს უსაფრთხოების სისტემა ემთხვევა მსოფლიო უსაფრთხოების სისტემას, ჩვენ სხვა გამოსავალი არა გვაქვს. შესაბამისად ნებისმიერი „ურთიერთობის დალაგება“ რუსეთთან მხოლოდ ამ კონტესტში უნდა იქნეს მოაზრებული. ჩვენს მიერ განხილული თემები (რუსეთის აქტიურობა და მათი სტრატეგიული მიზნები) აშკარად მიუთითებენ, რომ (საქართველოს უსაფრთხოების სისტემა, რომელიც დასავლეთის მოკავშირეებთან მყარი ინტეგრაციული პროცესით არის უზრუნველყოფილი და შეიძლება ითქვას ჯერჯერობით საკმაოდ მყიფეცაა) რუსეთის ნაბიჯები აშკარად არ ემთხვევა ჩვენი უსაფრთხოების სისტემის მიმართულებას. შესაბამისად რუსეთთან ე.წ. „ურთიერთობების დალაგება“ საკმაოდ სათუო საქმე იქნება. ან აუცილებელია ქართულ საზოგადოებას ეცნოს იმ კონკრეტული რესურსის შესახებ, რომელიც რუსეთთან ასეთი ურთიერთობის დალაგებას ემსახურება. ხომ არ მოხდება ეს ყოველივე საქართველოს უსაფრთხოების სისტემის გეზის ცვლილებით. ამიტომ პოლიტიკოსებმა მეტი პასუხისმგებლობით უნდა მოეკიდნენ ამ საკითხების ლობირებას. იმ შემთხვევაში, თუ კონკრეტულად არ გაცხადდეება რუსეთთან „ურთიერთობის დალაგების“ რესურსთა პრიორიტეტული მიმართულებები, მსგავსი განცხადებები შეგვიძლია თავისუფლად მივიჩნიოთ პოლიტიკური სპეკულაციის საგნად, რომელსაც ადგილი აქვს ბოლო პერიოდში ქართულ პოლიტიკაში. ამ საკითხებზე დეტალურად აუცილებლად ვისაუბრებთ უახლოეს ხანში.
ირაკლი მარგველაშვილი
24.11.2011წ.
