ნაწილი მეორე
საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდე, რომელიც ოფიციალურად 1991წ. 12 დეკემბერს განხორციელდა, რუსეთი გახდა საბჭოთა იმპერიის სამართალმემკვიდრე. შესაბამისად მან ჩაიბარა ის სამსახურები და სახელმწიფოებრივი ინსტიტუტები, რომელიც იმპერიას 70 წელი ემსახურებოდა და ინარჩუნებდა მას. ახალი იმპერიის პირველი შეტევა სწორედ საქართველოზე განხორციელდა. 1991წ. 22 დეკემბერს დაიწყო სახელმწიფო გადატრიალება. როგორც წინა წერილში ავღნიშნეთ, საქართველოს მაშინდელმა ხელისუფლებამ განსაკუთრებული საფრთხე შეუქმნა იმპერიის არსებობას. რამდენიმე ღონისძიება, რომელიც მაშინდელმა ხელისუფლებამ გაატარა განსაკუთრებით საშიში იყო კრემლისთვის.
1. ჩრდილო კავკასიაში, კერძოდ ჩეჩნეთში მოახდინა ჯოხარ დუდაევის მხარდაჭერა და ხელისუფლებაში მოსვლა.
2. აფხაზეთში მოახდინა სიტუაციის კონტროლი და არჩევნების ჩატარება.
3. საბჭოთა ჯარებს 1991წ. მიანიჭა საოკუპაციო სტატუსი, რომელიც საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ აბსოლუტურად კარგავდა დამოუკიდებელი საქართველოს ტერიტორიაზე ყოფნის ლეგიტიმაციას, რაზედაც პირველ წერილში ვისაუბრეთ.
აღნიშნული ქმედებები მართლაც სერიოზულ საფრთხეს უქმნიდა იმპერიის არსებობას. განსაკუთრებუილი დაძაბულობა საბჭოთა იმპერიაში სწორედ კავკასიაში იყო. მაშინდელი მსოფლიო გეოპოლიტიკური კონიუნქტურის გამო, ბალტიისპირეთის ქვეყნები საბჭოთა კავშირიდან მისი იურიდიულად დაშლის გაფორმებამდე გავიდნენ. 1991წ. აგვისტო-სექტემბერში მსოფლიო წამყვანმა ქვეყნებმა დაიწყეს ამ 3 რესპუბლიკის ლატვია, ლიტვა, ესტონეთის იურიდიული ცნობა. საქართველო ამ ფაზაში არ მოჰყვა. ეს მაშინდელი მსოფლიო ლიდერების გადაწყვეტილება იყო, რამაც საქართველოში რუსეთს მისცა საშუალება გაეაქტიურებინა მეხუთე კოლონა და მოემზადებინა სახელმწიფო გადატრიალება. პრაქტიკულად მაშინდელმა მსოფლიო ლიდერებმა რუსეთს მწვანე შუქი აუნთეს კავკასიაში და კერძოდ საქართველოში, რომ განეხორციელებინა თავისი მზაკვრული და იმპერიული გეგმები, მოეხდინა ქვეყნის სრულ ანარქიაში ჩაგდება და შესაბამისი გარანტიების შექმნა, მომავალში მთელი ქვეყნის მის გავლენის სფეროში მოსაქცევად.
რუსეთმა ეს მოახერხა. მოახდინა საქართველოში სახელმწიფო გადატრიალება და 3 წლის განმავლობაში ქვეყანა ომის ქარცეცხლში გაახვია. ქვეყანაში პრაქტიკულად მოიშალა ყველა კომუნიკაცია, მოხდა ბანდიტური რაზმების თარეში, გაიძარცვა და განადგურდა მოსახლეობა. მოეწყო ეგზეკუციები სამეგრელოში. ხოლო ამ ყველაფრის გვირგვინი იყო ომი აფხაზეთში მაშინ, როდესაც ერთი წლის წინ საქართველოს მაშინდელმა ხელისუფლებამ მოახერხა აფხაზეთის საქართველოს კონსტიტუციურ სივრცეში შენარჩუნება ყოველგვარი ომის გარეშე და იქ არჩევნების ჩატარება. ეს ქმედება სრულიად ცინიკურად იქნა დაწუნებული პუტჩისტური ხელისუფლების მიერ და კანონს აპარტეიდული ეწოდა, თითქოს ამ კანონმა მოახდინა საომარი მოქმედებების გააქტიურება და სრულიად უაზრო პოლიტიკის წარმოება აფხაზეთში.
რა იყო ეს ყველაფერი რუსეთისთვის. საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ რუსეთი ფინანსურად და ეკონომიკურად იმდენად დაძაბუნებული იყო, რომ საკმაოდ დიდი საფრთხე იყო იმპერიის დაშლის. შესაბამისად რუსეთმა მოიკრიბა იმისი ძალები, რომ მოეხდინა კავკასიაში, რომელიც ყველაზე ფეთქებად რეგიონს წარმოადგენდა სიტუაციის თავის სასარგებლოდ დალაგება და თუნდაც ამ სიტუაციიების საბოლოოდ მომავალში გადადება საბოლოო დასაკუთრებისთვის და თავის გავლენაში მოსაქცევად.
ამიტომ ყველაზე სარგებლიანი რუსეთისთვის იყო რეგიონალური კონფლიქტების წარმოება, რომლის სასათბურე პირობები საბჭოთა იმპერიამ სწორედ საქართველოში შექმნა. სამი სახელმწიფოებრივი წარმონაქმნის: აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის, აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის და სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის სახით. სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქში კონფლიქტური სიტუაციის შექმნა ჯერ კიდევ 1989წ. დაიწყო. „სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის მეოცე მოწვევის სახალხო დეპუტატთა საბჭოს XII საგანგებო სესიამ მიიღო გადაწყვეტილება სამხრეთ ოსეთის სტატუსის ამაღლების შესახებ“, 1989 წლის 10 ნოემბერს.
ეს იყო პირველი პროვოკაციული ქმედება, რომელითაც დაიწყო სეპარატისტული მოძრაობა ცხინვალის რეგიონში. ეს მოძრაობა გაგრძელდა და 1990წ. 20 სექტემბერს მირეს გადაწყვეტილება „სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის მეოცე მოწვევის სახალხო დეპუტატთა მეთოთხმეტე სესიაზე სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის საბჭოთა დემოკრატიულ რესპუბლიკად გარდაქმნის შესახებ.“ ანალოგიური კონფლიქტური სიტუაციები შეიქმნა აფხაზეთში. პირველი დაპირისპირება 1989წ. 16-17 ივნისს მოხდა. სადაც 19 ადამიანი დაიღუპა. 1991წ. ზაფხულში საარჩევნო კანონის მიღების შემდეგ აფხაზეთის უზენაესი საბჭო, რომელსაც არ ჰქონდა საშუალება მიეღო ანტიკონსტიტუციური გადაწყვეტილება უამრავ იურიდიულ პროვოკაციებს აწყობდა სიტუაციის დასაძაბად, მაგრამ საქართველოს მაშინდელი ხელისუფლების მიერ სწრაფად ხდებოდა რეაგირება ამ პროვოკაციებზე და ავტომატურ რეჟიმში უქმდებოდა ყველა ასეთი გადაწყვეტილება.
თუმცა ამ ყველაფრით რუსეთის იმპერიის ზოგადი ტენდენციის შემჩნევა, რომ მოეხდინა საქართველოში ტერიტორიული პრობლემების შექმნა აშკარა იყო. საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ ეს გეზი რუსეთის ახალმა იმპერიამ გააგრძელა. 1992წ. 24 ივნისს რუსეთმა შეძლო, საქართველოში უმძიმესი ვითარების ფონზე მოეხდინა საქართველოსთვის თავს მოეხვია საკუთარი სამშვიდობო ძალების შემოყვანა ცხივალის რეგიონში და აღნიშნული კონფლიქტის გაყინვა წლების განმავლობაში. ანალოგიური სიტუაცია შექმნა აფხაზეთში. 1993წ. 27 სექტემბერს ყველა შეთანხმების დარღვევის ფონზე მოახდინა სოხუმის აღება და ქართული მოსახლების ეთნიკური წმენდა აფხაზეთიდან. 1994წ. აგვისტოში საქართველოს, აფხაზეთსა და რუსეთის ფედერაციას შორის გაფორმდა შეთანხმება, სადაც რუსეთის სამშვიდობო ძალები სნგ-ს მანდატით აფხაზეთში განთავსდა. ამ ყველაფრით რუსეთმა დროში შეძლო საკუთარი გართულებული შიდა პრობლემების ფონზე მოეხდინა კავკასიაში სიტუაციის სტაბილიზება თავის სასარგებლოდ და საბოლოოდ საკითხს გადაწყვეტილების მისაღებად დროის მოგება, როდესაც ამის საშუალება მიეცემოდა.
1. რუსეთმა სამშვიდობოები განათავსა აფხაზეთსა და სამაჩაბლოში.
2. მოახდინა ამ ტერიტორიებზე სამხედრო ძალების კონცენტრაცია და აფხაზეთიდან ქართველების ეთნოწმენდა, რომ იქ არ მომხდარიყო რაიმე შიდა პრობლემის ესკალაცია საქართველოს ხელისუფლების მიერ.
3. მოახდინა საქართველოს შეყვანა სნგ-ში.
4. მოახდინა სომხეთისა დაზერბაიჯანს შორის ტერიტორიული კონფლიქტი ყარაბახში და ამით საკმაო დრო მოიგო საკითხის მომავალში გადადების კუთხით.
სამხრეთ კავკასიაში საკუთარი ინტერესების გამყარების შემდეგ, რუსეთმა დაიწყო ჩრდილო კავკასიაში კერძოდ ჩეჩნეთზე, რომელმაც 1991წ. დამოუკიდებლობა გამოაცხადა, სამხედრო ოპერაციისთვის მზადება. ჩეჩნეთის პირველი ომი 1994-1996 წლებში მიმდინარეობდა. 1996წ. რუსეთის ფედერაციასა და ჩეჩნეთის რესპუბლიკას შორის გაფორმდა ცეცხლის შეწყვეტის ხელშეკრულება და ჩეჩნეთის რესპუბლიკა ფაქტობრივად დამოუკიდებელი გახდა. რუსეთმა შესაძლოა ითქვას ვერ დაძლია ჩეჩნეთის წინააღმდეგობა ამ წლებში. საკითხი ამ შემთხვევაშიც მომავალში გადასაწყვეტად გადაიდო. რუსეთის ფინანსური და ეკონომიკური მდგომარეობა საკმაოდ ცუდი იყო. ამიტომ დროის მოგებას მისთვის ძალიან დიდი მნიშვნელობა ჰქონდა. მთავარი იყო ის, რომ რუსეთმა მოახერხა საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის რღვევა. რუსეთმა მოახერხა საქართველოსა და ჩრდილო კავკასიაში არსებული წინააღმდეგობის კავშირის გაწყვეტა. პრაქტიკულად მოახერხა ამ რეგიონის საკუთარი გავლენის სფეროში დატოვება. მაშინ, როდესაც საქართველოს ეროვნული ხელისუფლება ცდილობდა იმპერიის წინააღმდეგ ფრონტი გაეშალა მთელს კავკასიაში. საქართველოში სამხედრო გადატრიალების შემდეგ, საქართველომ პრაქტიკულად რუსეთს ყველა სტრატეგიული ინტერესი დაუთმო.
საქართველოს პირველი პრეზიდენტის მიერ დამოუკიდებელი საქართველოს მომავალი ორიენტირებული იყო მთელს კავკასიაში რუსეთის წინააღმდეგობის ფრონტის გაშლაზე. ამის შედეგად მოხდებოდა საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის უკეთესი დაცვა, ფრონტის ხაზის საქართველოდან გადატანა, თავად იმპერიის ტერიტორიაზე, რომელსაც რუსეთი ვერ გაუძლებდა, როგორც ეს 1994-1996წწ. რუსეთ- ჩეჩნეთის ომის დროს მოხდა. თუ ამ მოძრაობაში ჩერთვებოდა ჩრდილოკავკასიის სხვა რესპუბლიკებიც, რუსეთი ომსაც ვერ შეძლებდა კავკასიაში. ეს შესაძლებელი იყო იმ შემთხვევაში, თუ საქართველო მოახერხებდა სტაბილიზაციას და განვითარებას და პარალელურად სერიოზულ კავშირებს დაამყარებდა ჩრდილოკავკასიის წინააღმდეგობის მოძრაობებთან. რუსეთმა სწორედ ამას შეუშალა ხელი და დაწყებული 1991წ. 22 დეკემბრიდან პირვერიგში საქართველოზე მიიტანა მთავარი იერიში. დაქუცმაცებულ, სისხლში ნაბანავებ ქვეყანას არანაირი რესურსი არ დაუტოვა საკუთარი პოლიტიკის წარმოების.
რუსეთის სტრატეგიული გადაწყვეტილება 90-იან წლებში სწორედ საქართველოს დაშლა იყო, ვინაიდან ერთიანი საქართველო, რუსეთს პრაქტიკულად ისეთ სერიოზულ ფრონტს (ვგულისხმობთ პოლიტიკურ ფრონტს) გაუხსნიდა მთელს კავკასიაში, რომ იმ პერიოდის რუსეთს არანაირი რესურსი არ გააჩნდა ამ ყველაფერს შეწინააღმდეგებოდა. რუსეთმა შეასრულა მთავარი მიზანი, მოახდინა კავკასიის ერთიანი ფრონტის გახლეჩა, დანაწევრება და შემდეგ თითოეულ დაცალკავებულ ფრონტზე საკუთარი კონტროლის აღდგენა. ასე მოხდა 1999წ. როდესაც ჩეჩნეთში პუტინმა ახალი ომი წამოიწყო და პრაქტიკულად იქ რამზან კადიროვის გაპრეზიდენტებით საკითხი გარკვეულწილად მოაგვარა და გადაწყვიტა. სწორედ ამის შემდეგ რუსეთმა უკვე დაიწყო საკუთარი გეოპოლიტკური გავლენის აღდგენა მთელს პოსტსაბჭოთა სივრცეზე. ერთიანი კავკასიური ფრონტის დაშლით, რაც რუსეთმა განახორციელა 90-იან წლებში, მას საშუალება მისცა რთული სიტუაციიდან გამოსვლის შემდეგ კვლავ დაეწყო საკუთარი იმპერიული მიზნების განხორციელება. ჩრდილო კავკასიაში სიტუაციის მეტნაკლებად დარეგულირებით, ვგულისხმობთ არასახელმწიფოებრივ წინააღმდეგობას, რომლის მსგავსი იყო ჯოჰარ დუდაევის ჩეჩნეთი. რუსეთმა დაიწყო საქართველოს, რომელმაც მოახდინა ტრანსეროვნული ენერგო პროექტებით საკუთარი გეოპოლიტიკური სივრცის შექმნა და დასავლურ სტრუქტურებში, კერძოდ ნატოში ინეგრაციის პროცესი მის საწინააღმდეგოდ საკმაოდ გაბედული ნაბიჯების გადადგმა. რუსეთმა შეძლო სრული ფრონტის გადმოტანა საქართველოს ტერიტორიაზე, რასაც 2008წ, აგვისტოს ომი მოჰყვა.
რუსეთის ეს ქმედებები გამოწვეული იყო სწორედ 90-იან წლებში განხორციელებული ქმედებებით, კავკასიის ერთიანი ფრონტის დაშლით, დანაწევრებით და საქართველოსთვის იმ სერიოზული ზურგის მოსპობით, რასაც კავკასია ჰქვია, რომელიც ისტორიულად ჩვენს ზურგს წარმოადგენდა. მათ მიერ 90-იან წლებში განხორციელებულმა ქმედებებმა საქართველოში რუსეთს საშუალება მისცა, ეფიქრა კავკასიის კვლავ დამორჩილებაზე. საქართველოში სამხედრო გადატრიალების, შემდეგ ტერიტორიული კონფლიქტების წარმოებით, საკუთარი სამხედრო ნაწილების ჩაყენებით ამ კონფლიქტურ რეგიონებში რუსეთმა მოიგო დრო, რომელიც საბოლოოდ ერთიანი კავკასიური პოლიტიკის დასარღვევად გამოიყენა და შექმნა საკუთარი გეოპოლიტიკური გავლენის გაფართოების ბაზისი. მარტო დარჩენილი საქართველო, რომელმაც მიუხედავად იმისა, რომ დასავლური კურსი აირჩია, კვლავ გახდა რუსეთის აგრესიის მსხვერპლი, რაც იყო შედეგი იმისი, რომ საქართველომ უმძიმესი შეცდომები დაუშვა ამ 20 წლის განმავლობაში. დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ, ელემენტარულად არ იქნა მოაზრებული, თუ როგორ უნდა ეცხოვრა დამოუკიდებელ საქართველოს. როგორ უნდა ებრძოლა იმპერიის წინააღმდეგ. შესაბამისად რუსეთმა მოეხდინა საქართველოს მარტო დატოვება, რამაც ეხლა 15 წლის შემდეგ უმძიმეს მდგომარეობაში ჩაგვაგდო და პრაქტიკულად მარტონი აღმოვჩნდით უკვე გაძლიერებული და ამოსუნთქული იმპერიის წინაშე. ეს არ ნიშნავს იმას, რომ ბრძოლა უნდა შევწყვიტოთ, ან იმპერიამ დაგვამარცხა საბოლოოდ. პირიქით დღეს გვიწევს 10 ჯერ მეტი ძალისხმევა, რომელიც არ დაგვჭირდებოდა თავიდან ფატალური შეცდომები რომ არ დაგვეშვა. თუმცა ერთი რამეა, ჩვენ ყველაფერი უნდა გავაკეთოთ იმისთვის, რომ ის შეცდომები, რომელიც 90-ან წლებში დავუშვით გამოვასწოროთ და შევქმნათ ზურგი, რომელიც იმპერიას უსერიოზულეს პრობლემებს შეუქმნის. ეს დღეს გაცილებით რთულია, ვიდრე 90-იან წლებში საკმაოდ სუსტი იმპერიის დროს იყო შესაძლებელი, თუმცა შესაძლებელია. ამიტომ თუ ჩვენ გადავწყვიტეთ, რომ საქართველო წარმოადგენდეს გეოპოლიტიკურ ერთეულს, აუცილებლად გვესაჭიროება იმ შეცდომების აღმოფხვრა, რომელიც დავუშვით. საკითხი საკმაოდ დიდია და ბევრიც შეიძლება დაიწეროს, ამიტომ აღნიშნულ საკითხებზე ჩვენი წერილები მომავალშიც გაგრძელდება.
20.06.10
ირაკლი მარგველაშვილი
Tuesday, 22 June 2010
Thursday, 17 June 2010
შიდა პოლიტიკა, წარსული და მომავალი
ამ წერილით გვსურს მოვახდინოთ საქართველოს შიდა პოლიტიკური ცხოვრების მიმოხილვა, ანალიზი და პერსპექტივები. ვფიქრობ საინტერესო იქნება გავაანალიზოთ 2009-2010წ. მოვლენები. შიდა პოლიტიკური სპექტრის მოძრაობები ამ პერიოდში. რუსეთის შიდა პოლიტიკაში ჩართულობის და საქართველოს წინააღმდეგ ახალი აგრესიის წარმოების მიზეზები.
2009წ. გაზაფხულის დასაწყისში საქართველოში შეინიშნებოდა ერთგვარი აღტკინება, რომ უნდა მომხდარიყო ხელისუფლების შეცვლა. მოლოდინი იმდენად დიდი იყო, რომ ეს განხორციელდებოდა, მან ოპოზიციური პოლიტიკური სპექტრის და ოპოზიციურად განწყობილი ექსპერტების შესაძლებლობებს, როგორც ინტელექტუალურს ასევე ფიზიკურს გადააჭარბა და შესაბამისად ამ მოძრაობამ სრული ფიასკო განიცადა. მინდა ვთქვა, რომ ამ მოძრაობაში ისეთი დომხალი სუფევდა, როგორც ინტელექტუალური, ასევე დაგეგმვითი ხაზით, რომ ამ პროცესის წარმატების დასრულების ალბათობა ძალიან მცირე იყო.
ინტელექტუალურ რესურში ვგულისხმობთ აბსოლუტურ იგნორირებას იმისა, თუ რის მიღწევას ცდილობდნენ, როგორ, რა საშუალებებით და ამ ცვლილების განხორციელების შემთხვევაში ქვეყნის მომავალს რა პერსპექტივა ჰქონდა. ელემენტარული პოლიტიკური ცოდნაა საჭირო იმისათვის, რომ განვსაზღვროთ, ასეთ ჭრელ ოპოზიციურ მოძრაობაში, რომლებმაც მიიღეს მონაწილეობა 2009წ. გაზაფხულის აქციებში ქვეყნის, სახელმწიფოს, მისი მომავლის და პერსპექტივის ადგილი სად იყო არავინ იცოდა. ან რა ემუქრებოდა სახელმწიფოს ამ ყველაფრის განხორციელების შემთხვევაში. სად იქნებოდა პოლიტიკური ამბიციების ადგილი და რა მიჯნა აღიმართებოდა ამ ამბიციებსა და სახელმწიფოს შემდგომი განვითარების პერსპექტივას შორის. ამას ნამდვილად დავარქმევ ინტელექტუალური რესურსის ნაკლებობას, რაც მეტყველებს იმაზე, რომ საქართველოში პარტიები თავისი პოლიტიკური ცხოვრებით არ არსებობენ. მათი ქმედება უტოლდება ინერციულ, მიწყივ, არა დაფიქრებულ და ქვეყნის მომავალზე არაორიენტირებულ ქმედებას, რომელსაც პერსპექტივა არა აქვს რაც დადასტურდა კიდევაც.
ლოგიკაა ის, რომ ამ ინტელექტუალური რესურსის არ არსებობის, მომავალზე ორიენტაციის არქონის, მიწყივ და ინერციულ ქმედების დასრულება ხდება მარცხით. ამ შემთხვევაში სუბიექტივიზმი ისეთი ჭარბი ძალითაა წარმოდგენილი, რომ ობიექტური აღქმის უნარი, რომელიც აუცილებელია ქვეყნის მომავლის შესახედათ, მისი პროგნოზირებისათვის, აბსოლუტურად დაქვეითებულია. ამიტომ ლოგიკურია, რომ მსგავსი მოძრაობა დაიშლება და ვერასოდეს შეძლებს გაერთიანებას. სამწუხაროდ ამ პროცესს ვერ ვუწოდებ ჯანსაღ პროცესს, პოლიტიკური ცხოვრების დუღილს. ეს ელემენტარულ ამბიციებზე გათვლილი პროცესია, რომელსაც იმ შემთხვევაში, თუ მას დაუპირისპირდება ლოგიკური საპირწონე ძალა მარტივად მოახერხებს ასეთი მოძრაობის დაშლას, მთელი ამ მოძრაობის სადავეების ხელში ჩაგდებას და მის მიერ თამაშის საკუთარი სურვილით წარმართვის ალბათობა ძალიან მაღალია. ასეც მოხდა. ხელისუფლებამ საკმაოდ მარტივად შეძლო ასეთი მოძრაობის დაშლა- დანაწევრება და სხვათა შორის უნდა ვთქვა, რომ გარდა იმისა, ეს ლოგიკურიც იყო, კარგიც იყო, ვინაიდან არ შეიძლებოდა ასეთი მოძრაობისთვის რაიმეს დათმობა.
შესაძლოა ამ თეზაში შეგვეწინააღმდეგონ, როგორ ხელისუფლება კარგია? არა, ხელისუფლება კარგი კი არ არის, ან ვინმეს კი არ სჯობნის, არამედ ხელისუფლება არის ლოგიკური და ის, ვინც არის ლოგიკური მას შეუძლია პროცესებზე ზემოქმედება. ვისაც პროცესებზე ზემოქმედება შეუძლია ის უფრო ძლიერია. ეს ელემენტარული ლოგიკაა.
თუ განვავრცობთ ამ აზრს, მივალთ საკმაოდ საინტერესო სურათამდე. 2007წ. შემდეგ საქართველოს შიდა პოლიტიკური სივრცე ჩაიკეტა. ეს ხელისუფლების დამსახურება იყო. აქ უკვე დადგა საკითხი შემდეგნაირად: ვინ გაუძლებს. 2009წ. ვერცერთმა არასაპარლამენტო პოლიტიკურმა ძალამ ვერ გაუძლო ცდუნებას და მთლიან ამორფულ პროცესში მონაწილეობა მიიღო. ამ შემთხვევაშიც, როგორც 2007წ. ნოემბერში აბსოლუტურად, უცერემონიოდ, ურევიზიოთ მოხდა პროცესებში ჩართვა. პროცესებში, რომლის განვითარების, საბოლოო შედეგის დადგომის ალბათობა არცერთ პოლიტიკურ ძალას არ ჰქონდა გაცნობიერებული. აბსოლუტური დინების მიმართულებით ცურვა მიმდინარეობდა და სად გავიდოდა ეს მდინარე არავინ იცოდა.
შედეგებიც შესაბამისი დადგა. 2009წ. აპრილის აქციებმა პრაქტიკულად მოახდინა ამ ამორფული ერთობის დაშლა-დანაწევრება. შესაბამისად ჩაკეტილი შიდა პოლიტიკური სივრცე, რომლის მხოლოდ ჩრდილოეთის კარები იყო ღია თავის ლოგიკურ შედეგს მიაღწია. იმ დროს, როდესაც ორიენტაცია აღებული იყო მხოლოდ ხელისუფლების შესაცვლელად და მთელი ამ აქციების პათოსი ყველა პოლიტიკური ძალის მიმართული იყო ხელისუფლების საწინააღმდეგოდ, შესაძლო შედეგზე არავის ჰქონდა ნაფიქრი. აქციების შემდგომმა პროცესებმა ნათლად აჩვენა, რომ აქციების პათოსი სულაც არ შეეფერებოდა იმ სინამდვილეს, რაც მასში მონაწილე ბევრი პოლიტიკური ძალის შემდგომი ნაბიჯებით გამოჩნდა.
აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ მთელი ამ აქციების რიტორიკა აგებული იყო და აბსოლუტურად იდენტური იყო რუსული რიტორიკის, რომელიც 2008წ. ომის შემდეგ ჩამოყალიბდა. ამ რიტორიკის ლოგიკური გაგრძელება იყო ის ნაბიჯები, რომელიც შემდეგ 2010წ. გადაიდგა. პოლიტიკურმა ძალებმა დაიწყეს იმ ჩრდილოეთის ღია კარებში გასვლა მოსკოვის მიმართულებით, რომელიც ჩაკეტილ შიდა პოლიტიკურ ველზე ღია დატოვეს. არ ვიტყვი, რომ რაიმე იყო არალოგიკური. ქმედებები, რიტორიკა და ლოგიკა ერთ კორელაციაში მოექცა და აბსოლუტურად ბუნებრივი იყო ეს ყოველივე.
2010წ. უკვე ნათელი გახდა, რომ იმ ოპოზიციის ნაწილი, რომელიც 2009წ. სხვა ოპოზიციურ გაერთიანებებთან ერთად იდგა ხელისუფლების წინააღმდეგ მოსკოვში გაემგზავრნენ. საიდანაც ჩამოიტანეს შეფუთული იდეა, რომ რუსეთთან დიალოგი აუცილებელია. სხვათა შორის უნდა აღინიშნოს, რომ ამ იდეას ბევრმა სხვა ოპოზიციურმა ძალამ დაუჭირა მხარი. ეს დროში სად მიიყვანს ამ ძალებს არ ვიცით, მაგრამ გამორიცხული არ არის, რომ იმ ღია კარებში სხვებიც გავიდნენ.
რა იყო ამ ყველაფრის მიზეზი. რატომ მოხდა, რომ საქართველო-რუსეთის ომის შემდეგ ოპოზიციამ გადაწყვიტა დადგომოდა იმ გზას, რომელიც თუნდაც ხელისუფლებაში მათი მოსვლის შემთხვევაში აბსოლუტურად უარყოფით შედეგებს გამოიწვევდა სახელმწიფოებრივი თვალსაზრისით. თუ საქართველოს ხელისუფლება მათ მიერ დადანაშაულებული იქნებოდა აგვისტოს ომის შედგებში, მათი ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ, რუსეთის მიერ მოხდებოდა გარკვეულწილად სწორედ ამ ომის შედეგების ლეგალიზაციის მოთხოვნის დაყენება. უბრალოდ არ მინდა დავიჯერო, რომ ამ აბსოლუტურად წაგებულ ნაბიჯზე წასვლა ღირდა ხელისუფლებაში მოსვლისათვის. როგორც ეტყობა ღირდა, ვინაიდან ოპოზიციის ნაწილის რუსეთის ლეგალურმა ვიზიტებმა ეს ყოველივე დაადასტურა. დაადასტურა იმ აქციების (2007-2009წწ.) შესაძლო წარმომავლობა, მაგრამ სულაც არ გამიკვირდება, რომ პოლიტიკური სპექტრის დიდ ნაწილს ამაზე წარმოდგენა არ ჰქონოდა.
ვერაფერს დავიჩემებთ. 2010წ. საარჩევნო წელია. არჩევნებამდე პოლიტიკური სუბიექტები მოსკოვში გაემგზავრენ. რუსეთის სურვილი იყო შემოსულიყო საქართველოს შიდა პოლიტიკაში არჩევნების წინ, რათა მოეხდინა საკუთარი შესაძლებლობების შეფასება და შემდგომი ნბიჯების უკეტ დაგეგმვა. ქართული ოპოზიციის ნაწილი ამაზე დათანხმდა, მაგრამ როგორ უნდა შეიფუთოს საქართველოს ხელისუფლების წინააღმდეგ რუსეთში გამგზავრება, რუსეთთან კონტაქტი, რომელსაც პრეზიდენტი სააკაშვილი პოლიტიკურ გვამად ჰყავთ გამოცხადებული, ეს უცნობია და არც გამოსდით.
უნდა ითქვას, რომ რუსეთში წასული პოლიტიკური ლიდერების მთავარი ამოცანა არის საქართველოში მათი პოზიციების გაძლიერება რუსეთის დახმარებით და აქ არანაირი დემაგოგია, რომ მხოლოდ იმისთვის მიდან მოსკოვში რუსეთთან დიალოგი აწარმოონ არ გავა. მთელი მათი ნაბიჯები, რომელიც გადადგმულ იქნა იმისთვის, რომ ხელისუფლება შეეცვალათ ნებისმიერ ფასად, აბსოლუტურად ვერ გამორიცხავს ამ საქმეში რუსეთში დახმარებისთვის ჩასვლას. აქ ნებისმიერი საუბარი, ერთფეროვან ნაჭერზე ჭრელ საკერებელს დაემსგავსება.
რუსეთის დედაქალაქში ვიზიტები, თავად რუსეთის სურვილი შემოვიდეს საქართველოს შიდა პოლიტიკაში, არ არის საქართველოს სასარგებლოდ გადადგმული ნაბიჯი და ეს ელემენტარული ლოგიკაა. ქვეყანა, რომელმაც 2 წლის უკან მთელი საქართველო დაბომბა არ შეიძლება 2 წლის შემდეგ კეთილი სურვილები ამოძრავებდეს და ამის დაჯერება აბსოლუტურად ეწინააღმდეგება ნებისმიერ ლოგიკას. პირიქით, რუსეთის მიზანი საქართველოს საკუთარ გეოპოლიტიკურ ინტერესებში მოქცევაა, რაც არაერთხელ დადასტურდა და განსაკუთრებით აგვისტოს ომის შემდეგ, ხოლო ამ ყველაფრის ფონზე ოპოზიციური ნაწილის მოსკოვში ვიზიტები რას უნდა ემსახურებოდეს ვფიქრობ დიდი მიხვედრა ამას არ სჭირდება.
ხელისუფლების შეცვლის სურვილი იმდენად დიდია ოპოზიციური სპექტრში, რომ პრატიკულად ყველა ნაბიჯზე, ყველა შესაძლებლობაზე მიდიან. საკვირველია, მაგრამ მზად არიან რუსეთი შიდა პოლიტიკაში ჩართონ. 2009წ. აქციები ამის პროლოგი იყო, თუ უფრო წინ წავიწევით 2007 წლის მოვლენებიც ამის პროლოგია. ურევიზიო, გაუთვლელი, წინდაუხედავი პოლიტიკური მოძრაობა, რომელმაც მხოლოდ ერთი რამ გამოაჩინა. პოლიტიკური ინფანტილიზმი. სხვას ვერაფერს დავარქმევთ ამ მოძრაობას. იმ შემთხვევაში, როდესაც პოლიტიკურ პარტიას შეუძლია წავიდეს ნებისმიერ ნაბიჯზე, სადაც აბსოლუტურად არ არის მოაზრებული ქვეყნის მომავალი, ის შედეგები, რომელიც შესაძლოა მათ ნაბიჯებს მოჰყვეს, არ არის მოაზრებული სახელმწიფოს განვითარება, მისი მდგომარეობა და მაინც დგამ ამ ნაბიჯებს ეს არის პოლიტიკური ინფანტილიზმი ყოველგვარი გადაჭარბების გარეშე. ამ შემთხვევაში ნებისმიერ კეთილშობილურ ლოზუნგს დემოკრატია, ადამიანის უფლებები, საქართველოს მომავლის გადარჩენა.... მხოლოდ სიყალბეა და მეტი არაფერი.
საინტერესოა საქართველოს უახლესი ისტორიის პარალელი. ასეთი ინფანტილური, ასეთი დაუგეგმავი, 1992წ. გადატრიალების მომწყობნი არ ყოფილან. მათ იცოდნენ რას აკეთებდნენ, მათ იცოდნენ რომ ზვიად გამსახურდიას დამხობის შემდეგ აქ ედუარდ შევარდნაძე ჩამოვიდოდა და ასეც მოხდა. დღეს ეს არ არის. დღეს პრაქტიკულად ოპოზიცია ინფანტილიზმში ჩავარდნილი. მათ ბავშვურად უნდათ..... და მეტი არაფერი.
უნდა ავღნიშნო, რომ აბსოლუტურად არ არის მოაზრებული ოპოზიციური სპექტრის მიერ საქართველოს შიდა პოლიტიკის განვითარების მომავალი. ის ოპოზიციური სპექტრი, რომელსაც პრეტენზია ჰქონდა, რომ წარმოადგენდა დასავლური ღირებულებების მატარებელ ძალას საკმაოდ სუსტი აღმოჩნდა. მაშინ, როდესაც ოპოზიციის ერთმა ნაწილმა სრულიად დაუფარავად რუსეთის პოლიტიკურ ისტებლიშმენტთან კავშირები გააბა, იმის ნაცვლად, რომ მას წინ აღდგომოდნენ და მოეხდინათ შიდა პოლიტიკური ოპოზიციურ ფლანგზე სრული გამარჯვება და მასიმალურად შეეზღუდათ რუსეთთის ინტერესები ამ ფლანგზე, აბსოლუტრად ინფანტილურად მიუდგნენ საკითხს. მათთვის გაუაზრებელია ის საშიშროება, რომელსაც შექმნის პრორუსული ოპოზიციური სპექტრი საქართველოში. ამ შემთხვევაში სწორედ მათ მიერ იყო გადასადგმელი ქმედითი ნაბიჯები, რომ მომხდარიყო ამ ოპოზიციური სპექტრის შევიწროება.
მათ გაუაზრებელი აქვთ რუსული სქემა, რომელიც მდგომარეობს შემდეგში. მოახდინონ ნებისმიერი პროდასავლური ოპოზიციური ძალის დისკრედიტაცია და დამარცხება შიდა პოლიტიკურ პროცესებში. მოახდინონ საკუთარი ძალების მობილიზაცია და ხელისუფლების წინაშე დარჩნენ პირისპირ მხოლოდ ეს პრორუსული ოპოზიციური სპექტრი. რითაც შეიქმნება შემდეგი სურათი. ერთადერთი გავლენიანი ოპოზიციური ნაწილი, რუსული სქემით იქნება სწორედ პრორუსული ოპოზიცია. რომლის უკანაც დადგება ოპოზიციურად განწყობილი ელექტორატი, რომელიც მომავალ არჩევნებში გამარჯვების გარანტია იქნება სწორედ ამ ძალებისთვის. დასავლური ღირებულებების მატარებელი ოპოზიციური სპექტრის დასუსტება და დამარცხება სწორედ რუსეთს აწყობს. მათი გეგმაა, ჯერ ჩამოიცილონ პროდასავლური ოპოზიციური სპექტრი, შემდეგ მოახდინონ ხელისუფლების დამარცხება. ამის ვერგაცნობიერება არის სწორედ დიდი ინფანტილიზმი.
თუ დავაკვირდებით 2010წ. მაისის არჩევნებს, პრორუსული ოპოზიციური სპექტრის მხოლოდ ერთმა ნაწილმა მიიღო მასში მონაწილეობა ეს ნოღაიდელის „ეროვნული საბჭო“ იყო. ხოლო მეორე ნაწილმა ბურჯანაძის ფრთამ მასში მონაწილეობა არ მიიღო. ეს ერთგვარი ძალების მოსინჯვა იყო რუსული გეგმის მიხედვით. მათი მთავარი ამოცანა იქნება 2012 წლისათვის სრულად მოახერხონ პროდასავლური ოპოზიციური სპექტრის ნეიტრალიზება და არჩევენებზე დაუპირისპირდნენ ხელისუფლებას საკმაოდ ძლიერი ფრონტით. იმ შემთხვევაში თუ ოპოზიციის პროდასავლური ნაწილი ვერ აუღებს ალღოს ამ ახალ რეალობას საკმაოდ რთულ ვითარებაში აღმოჩნდება. რისი ნიშნებიც უახლოესი თვეების მანძილზე უფრო გამოჩნდება.
თუმცა არ იქნება გასაკვირი, როგორც 2007 და 2009 წლებში იმდენად დიდი იყოს ცდუნება ხელისუფლების ხელში ჩაგდების, სწორედ ამ პრორუსულ ძალებთან ერთად, ურევიზიოდ, ყოველგვარი დაფიქრების გარეშე და იმის იმედით, რომ ხელისუფლების გადაყენების შემთხვევაში ძვალს გადაუგდებენ ისევ მათთან დადგნენ, როგორც ეს წინა წლებში გააკეთეს. ჩვენ ხომ წინა წლებში პოლიტიკური ინფანტილიზმის დიდი გამოცდილება გვაქვს.
2010წ. მაისის ადგილობრივ არჩევნებში ნაჩვენები შედეგით პროდასავლური ტიპის პარტიებს შემდეგი მოქმედებების გაძლიერების და პრორუსული ოპოზიციური ძალების დამარცხების, შიდა პოლიტიკური ველიდან გაძევების მშვენიერი სტარტაპი მიეცათ. ამას ხელისუფლებამაც შეუწყო ხელი. თუმცა, იმ გასული წლების ინფანტილიზმის ფონზე, რამდენად გამოიყენებენ ამ მდგომარეობას ძნელი სათქმელია. ყოველ შემთხვევაში, ეხლახანს გაჟღერებული პოლიტიკური „ალიანსის“ დაშლა, სადაც ოთხი პარტია მოანწილეობდა ამის იმედს ნაკლებად ტოვებს.
გაგრძელება იქნება.
17.06.2010წ.
2009წ. გაზაფხულის დასაწყისში საქართველოში შეინიშნებოდა ერთგვარი აღტკინება, რომ უნდა მომხდარიყო ხელისუფლების შეცვლა. მოლოდინი იმდენად დიდი იყო, რომ ეს განხორციელდებოდა, მან ოპოზიციური პოლიტიკური სპექტრის და ოპოზიციურად განწყობილი ექსპერტების შესაძლებლობებს, როგორც ინტელექტუალურს ასევე ფიზიკურს გადააჭარბა და შესაბამისად ამ მოძრაობამ სრული ფიასკო განიცადა. მინდა ვთქვა, რომ ამ მოძრაობაში ისეთი დომხალი სუფევდა, როგორც ინტელექტუალური, ასევე დაგეგმვითი ხაზით, რომ ამ პროცესის წარმატების დასრულების ალბათობა ძალიან მცირე იყო.
ინტელექტუალურ რესურში ვგულისხმობთ აბსოლუტურ იგნორირებას იმისა, თუ რის მიღწევას ცდილობდნენ, როგორ, რა საშუალებებით და ამ ცვლილების განხორციელების შემთხვევაში ქვეყნის მომავალს რა პერსპექტივა ჰქონდა. ელემენტარული პოლიტიკური ცოდნაა საჭირო იმისათვის, რომ განვსაზღვროთ, ასეთ ჭრელ ოპოზიციურ მოძრაობაში, რომლებმაც მიიღეს მონაწილეობა 2009წ. გაზაფხულის აქციებში ქვეყნის, სახელმწიფოს, მისი მომავლის და პერსპექტივის ადგილი სად იყო არავინ იცოდა. ან რა ემუქრებოდა სახელმწიფოს ამ ყველაფრის განხორციელების შემთხვევაში. სად იქნებოდა პოლიტიკური ამბიციების ადგილი და რა მიჯნა აღიმართებოდა ამ ამბიციებსა და სახელმწიფოს შემდგომი განვითარების პერსპექტივას შორის. ამას ნამდვილად დავარქმევ ინტელექტუალური რესურსის ნაკლებობას, რაც მეტყველებს იმაზე, რომ საქართველოში პარტიები თავისი პოლიტიკური ცხოვრებით არ არსებობენ. მათი ქმედება უტოლდება ინერციულ, მიწყივ, არა დაფიქრებულ და ქვეყნის მომავალზე არაორიენტირებულ ქმედებას, რომელსაც პერსპექტივა არა აქვს რაც დადასტურდა კიდევაც.
ლოგიკაა ის, რომ ამ ინტელექტუალური რესურსის არ არსებობის, მომავალზე ორიენტაციის არქონის, მიწყივ და ინერციულ ქმედების დასრულება ხდება მარცხით. ამ შემთხვევაში სუბიექტივიზმი ისეთი ჭარბი ძალითაა წარმოდგენილი, რომ ობიექტური აღქმის უნარი, რომელიც აუცილებელია ქვეყნის მომავლის შესახედათ, მისი პროგნოზირებისათვის, აბსოლუტურად დაქვეითებულია. ამიტომ ლოგიკურია, რომ მსგავსი მოძრაობა დაიშლება და ვერასოდეს შეძლებს გაერთიანებას. სამწუხაროდ ამ პროცესს ვერ ვუწოდებ ჯანსაღ პროცესს, პოლიტიკური ცხოვრების დუღილს. ეს ელემენტარულ ამბიციებზე გათვლილი პროცესია, რომელსაც იმ შემთხვევაში, თუ მას დაუპირისპირდება ლოგიკური საპირწონე ძალა მარტივად მოახერხებს ასეთი მოძრაობის დაშლას, მთელი ამ მოძრაობის სადავეების ხელში ჩაგდებას და მის მიერ თამაშის საკუთარი სურვილით წარმართვის ალბათობა ძალიან მაღალია. ასეც მოხდა. ხელისუფლებამ საკმაოდ მარტივად შეძლო ასეთი მოძრაობის დაშლა- დანაწევრება და სხვათა შორის უნდა ვთქვა, რომ გარდა იმისა, ეს ლოგიკურიც იყო, კარგიც იყო, ვინაიდან არ შეიძლებოდა ასეთი მოძრაობისთვის რაიმეს დათმობა.
შესაძლოა ამ თეზაში შეგვეწინააღმდეგონ, როგორ ხელისუფლება კარგია? არა, ხელისუფლება კარგი კი არ არის, ან ვინმეს კი არ სჯობნის, არამედ ხელისუფლება არის ლოგიკური და ის, ვინც არის ლოგიკური მას შეუძლია პროცესებზე ზემოქმედება. ვისაც პროცესებზე ზემოქმედება შეუძლია ის უფრო ძლიერია. ეს ელემენტარული ლოგიკაა.
თუ განვავრცობთ ამ აზრს, მივალთ საკმაოდ საინტერესო სურათამდე. 2007წ. შემდეგ საქართველოს შიდა პოლიტიკური სივრცე ჩაიკეტა. ეს ხელისუფლების დამსახურება იყო. აქ უკვე დადგა საკითხი შემდეგნაირად: ვინ გაუძლებს. 2009წ. ვერცერთმა არასაპარლამენტო პოლიტიკურმა ძალამ ვერ გაუძლო ცდუნებას და მთლიან ამორფულ პროცესში მონაწილეობა მიიღო. ამ შემთხვევაშიც, როგორც 2007წ. ნოემბერში აბსოლუტურად, უცერემონიოდ, ურევიზიოთ მოხდა პროცესებში ჩართვა. პროცესებში, რომლის განვითარების, საბოლოო შედეგის დადგომის ალბათობა არცერთ პოლიტიკურ ძალას არ ჰქონდა გაცნობიერებული. აბსოლუტური დინების მიმართულებით ცურვა მიმდინარეობდა და სად გავიდოდა ეს მდინარე არავინ იცოდა.
შედეგებიც შესაბამისი დადგა. 2009წ. აპრილის აქციებმა პრაქტიკულად მოახდინა ამ ამორფული ერთობის დაშლა-დანაწევრება. შესაბამისად ჩაკეტილი შიდა პოლიტიკური სივრცე, რომლის მხოლოდ ჩრდილოეთის კარები იყო ღია თავის ლოგიკურ შედეგს მიაღწია. იმ დროს, როდესაც ორიენტაცია აღებული იყო მხოლოდ ხელისუფლების შესაცვლელად და მთელი ამ აქციების პათოსი ყველა პოლიტიკური ძალის მიმართული იყო ხელისუფლების საწინააღმდეგოდ, შესაძლო შედეგზე არავის ჰქონდა ნაფიქრი. აქციების შემდგომმა პროცესებმა ნათლად აჩვენა, რომ აქციების პათოსი სულაც არ შეეფერებოდა იმ სინამდვილეს, რაც მასში მონაწილე ბევრი პოლიტიკური ძალის შემდგომი ნაბიჯებით გამოჩნდა.
აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ მთელი ამ აქციების რიტორიკა აგებული იყო და აბსოლუტურად იდენტური იყო რუსული რიტორიკის, რომელიც 2008წ. ომის შემდეგ ჩამოყალიბდა. ამ რიტორიკის ლოგიკური გაგრძელება იყო ის ნაბიჯები, რომელიც შემდეგ 2010წ. გადაიდგა. პოლიტიკურმა ძალებმა დაიწყეს იმ ჩრდილოეთის ღია კარებში გასვლა მოსკოვის მიმართულებით, რომელიც ჩაკეტილ შიდა პოლიტიკურ ველზე ღია დატოვეს. არ ვიტყვი, რომ რაიმე იყო არალოგიკური. ქმედებები, რიტორიკა და ლოგიკა ერთ კორელაციაში მოექცა და აბსოლუტურად ბუნებრივი იყო ეს ყოველივე.
2010წ. უკვე ნათელი გახდა, რომ იმ ოპოზიციის ნაწილი, რომელიც 2009წ. სხვა ოპოზიციურ გაერთიანებებთან ერთად იდგა ხელისუფლების წინააღმდეგ მოსკოვში გაემგზავრნენ. საიდანაც ჩამოიტანეს შეფუთული იდეა, რომ რუსეთთან დიალოგი აუცილებელია. სხვათა შორის უნდა აღინიშნოს, რომ ამ იდეას ბევრმა სხვა ოპოზიციურმა ძალამ დაუჭირა მხარი. ეს დროში სად მიიყვანს ამ ძალებს არ ვიცით, მაგრამ გამორიცხული არ არის, რომ იმ ღია კარებში სხვებიც გავიდნენ.
რა იყო ამ ყველაფრის მიზეზი. რატომ მოხდა, რომ საქართველო-რუსეთის ომის შემდეგ ოპოზიციამ გადაწყვიტა დადგომოდა იმ გზას, რომელიც თუნდაც ხელისუფლებაში მათი მოსვლის შემთხვევაში აბსოლუტურად უარყოფით შედეგებს გამოიწვევდა სახელმწიფოებრივი თვალსაზრისით. თუ საქართველოს ხელისუფლება მათ მიერ დადანაშაულებული იქნებოდა აგვისტოს ომის შედგებში, მათი ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ, რუსეთის მიერ მოხდებოდა გარკვეულწილად სწორედ ამ ომის შედეგების ლეგალიზაციის მოთხოვნის დაყენება. უბრალოდ არ მინდა დავიჯერო, რომ ამ აბსოლუტურად წაგებულ ნაბიჯზე წასვლა ღირდა ხელისუფლებაში მოსვლისათვის. როგორც ეტყობა ღირდა, ვინაიდან ოპოზიციის ნაწილის რუსეთის ლეგალურმა ვიზიტებმა ეს ყოველივე დაადასტურა. დაადასტურა იმ აქციების (2007-2009წწ.) შესაძლო წარმომავლობა, მაგრამ სულაც არ გამიკვირდება, რომ პოლიტიკური სპექტრის დიდ ნაწილს ამაზე წარმოდგენა არ ჰქონოდა.
ვერაფერს დავიჩემებთ. 2010წ. საარჩევნო წელია. არჩევნებამდე პოლიტიკური სუბიექტები მოსკოვში გაემგზავრენ. რუსეთის სურვილი იყო შემოსულიყო საქართველოს შიდა პოლიტიკაში არჩევნების წინ, რათა მოეხდინა საკუთარი შესაძლებლობების შეფასება და შემდგომი ნბიჯების უკეტ დაგეგმვა. ქართული ოპოზიციის ნაწილი ამაზე დათანხმდა, მაგრამ როგორ უნდა შეიფუთოს საქართველოს ხელისუფლების წინააღმდეგ რუსეთში გამგზავრება, რუსეთთან კონტაქტი, რომელსაც პრეზიდენტი სააკაშვილი პოლიტიკურ გვამად ჰყავთ გამოცხადებული, ეს უცნობია და არც გამოსდით.
უნდა ითქვას, რომ რუსეთში წასული პოლიტიკური ლიდერების მთავარი ამოცანა არის საქართველოში მათი პოზიციების გაძლიერება რუსეთის დახმარებით და აქ არანაირი დემაგოგია, რომ მხოლოდ იმისთვის მიდან მოსკოვში რუსეთთან დიალოგი აწარმოონ არ გავა. მთელი მათი ნაბიჯები, რომელიც გადადგმულ იქნა იმისთვის, რომ ხელისუფლება შეეცვალათ ნებისმიერ ფასად, აბსოლუტურად ვერ გამორიცხავს ამ საქმეში რუსეთში დახმარებისთვის ჩასვლას. აქ ნებისმიერი საუბარი, ერთფეროვან ნაჭერზე ჭრელ საკერებელს დაემსგავსება.
რუსეთის დედაქალაქში ვიზიტები, თავად რუსეთის სურვილი შემოვიდეს საქართველოს შიდა პოლიტიკაში, არ არის საქართველოს სასარგებლოდ გადადგმული ნაბიჯი და ეს ელემენტარული ლოგიკაა. ქვეყანა, რომელმაც 2 წლის უკან მთელი საქართველო დაბომბა არ შეიძლება 2 წლის შემდეგ კეთილი სურვილები ამოძრავებდეს და ამის დაჯერება აბსოლუტურად ეწინააღმდეგება ნებისმიერ ლოგიკას. პირიქით, რუსეთის მიზანი საქართველოს საკუთარ გეოპოლიტიკურ ინტერესებში მოქცევაა, რაც არაერთხელ დადასტურდა და განსაკუთრებით აგვისტოს ომის შემდეგ, ხოლო ამ ყველაფრის ფონზე ოპოზიციური ნაწილის მოსკოვში ვიზიტები რას უნდა ემსახურებოდეს ვფიქრობ დიდი მიხვედრა ამას არ სჭირდება.
ხელისუფლების შეცვლის სურვილი იმდენად დიდია ოპოზიციური სპექტრში, რომ პრატიკულად ყველა ნაბიჯზე, ყველა შესაძლებლობაზე მიდიან. საკვირველია, მაგრამ მზად არიან რუსეთი შიდა პოლიტიკაში ჩართონ. 2009წ. აქციები ამის პროლოგი იყო, თუ უფრო წინ წავიწევით 2007 წლის მოვლენებიც ამის პროლოგია. ურევიზიო, გაუთვლელი, წინდაუხედავი პოლიტიკური მოძრაობა, რომელმაც მხოლოდ ერთი რამ გამოაჩინა. პოლიტიკური ინფანტილიზმი. სხვას ვერაფერს დავარქმევთ ამ მოძრაობას. იმ შემთხვევაში, როდესაც პოლიტიკურ პარტიას შეუძლია წავიდეს ნებისმიერ ნაბიჯზე, სადაც აბსოლუტურად არ არის მოაზრებული ქვეყნის მომავალი, ის შედეგები, რომელიც შესაძლოა მათ ნაბიჯებს მოჰყვეს, არ არის მოაზრებული სახელმწიფოს განვითარება, მისი მდგომარეობა და მაინც დგამ ამ ნაბიჯებს ეს არის პოლიტიკური ინფანტილიზმი ყოველგვარი გადაჭარბების გარეშე. ამ შემთხვევაში ნებისმიერ კეთილშობილურ ლოზუნგს დემოკრატია, ადამიანის უფლებები, საქართველოს მომავლის გადარჩენა.... მხოლოდ სიყალბეა და მეტი არაფერი.
საინტერესოა საქართველოს უახლესი ისტორიის პარალელი. ასეთი ინფანტილური, ასეთი დაუგეგმავი, 1992წ. გადატრიალების მომწყობნი არ ყოფილან. მათ იცოდნენ რას აკეთებდნენ, მათ იცოდნენ რომ ზვიად გამსახურდიას დამხობის შემდეგ აქ ედუარდ შევარდნაძე ჩამოვიდოდა და ასეც მოხდა. დღეს ეს არ არის. დღეს პრაქტიკულად ოპოზიცია ინფანტილიზმში ჩავარდნილი. მათ ბავშვურად უნდათ..... და მეტი არაფერი.
უნდა ავღნიშნო, რომ აბსოლუტურად არ არის მოაზრებული ოპოზიციური სპექტრის მიერ საქართველოს შიდა პოლიტიკის განვითარების მომავალი. ის ოპოზიციური სპექტრი, რომელსაც პრეტენზია ჰქონდა, რომ წარმოადგენდა დასავლური ღირებულებების მატარებელ ძალას საკმაოდ სუსტი აღმოჩნდა. მაშინ, როდესაც ოპოზიციის ერთმა ნაწილმა სრულიად დაუფარავად რუსეთის პოლიტიკურ ისტებლიშმენტთან კავშირები გააბა, იმის ნაცვლად, რომ მას წინ აღდგომოდნენ და მოეხდინათ შიდა პოლიტიკური ოპოზიციურ ფლანგზე სრული გამარჯვება და მასიმალურად შეეზღუდათ რუსეთთის ინტერესები ამ ფლანგზე, აბსოლუტრად ინფანტილურად მიუდგნენ საკითხს. მათთვის გაუაზრებელია ის საშიშროება, რომელსაც შექმნის პრორუსული ოპოზიციური სპექტრი საქართველოში. ამ შემთხვევაში სწორედ მათ მიერ იყო გადასადგმელი ქმედითი ნაბიჯები, რომ მომხდარიყო ამ ოპოზიციური სპექტრის შევიწროება.
მათ გაუაზრებელი აქვთ რუსული სქემა, რომელიც მდგომარეობს შემდეგში. მოახდინონ ნებისმიერი პროდასავლური ოპოზიციური ძალის დისკრედიტაცია და დამარცხება შიდა პოლიტიკურ პროცესებში. მოახდინონ საკუთარი ძალების მობილიზაცია და ხელისუფლების წინაშე დარჩნენ პირისპირ მხოლოდ ეს პრორუსული ოპოზიციური სპექტრი. რითაც შეიქმნება შემდეგი სურათი. ერთადერთი გავლენიანი ოპოზიციური ნაწილი, რუსული სქემით იქნება სწორედ პრორუსული ოპოზიცია. რომლის უკანაც დადგება ოპოზიციურად განწყობილი ელექტორატი, რომელიც მომავალ არჩევნებში გამარჯვების გარანტია იქნება სწორედ ამ ძალებისთვის. დასავლური ღირებულებების მატარებელი ოპოზიციური სპექტრის დასუსტება და დამარცხება სწორედ რუსეთს აწყობს. მათი გეგმაა, ჯერ ჩამოიცილონ პროდასავლური ოპოზიციური სპექტრი, შემდეგ მოახდინონ ხელისუფლების დამარცხება. ამის ვერგაცნობიერება არის სწორედ დიდი ინფანტილიზმი.
თუ დავაკვირდებით 2010წ. მაისის არჩევნებს, პრორუსული ოპოზიციური სპექტრის მხოლოდ ერთმა ნაწილმა მიიღო მასში მონაწილეობა ეს ნოღაიდელის „ეროვნული საბჭო“ იყო. ხოლო მეორე ნაწილმა ბურჯანაძის ფრთამ მასში მონაწილეობა არ მიიღო. ეს ერთგვარი ძალების მოსინჯვა იყო რუსული გეგმის მიხედვით. მათი მთავარი ამოცანა იქნება 2012 წლისათვის სრულად მოახერხონ პროდასავლური ოპოზიციური სპექტრის ნეიტრალიზება და არჩევენებზე დაუპირისპირდნენ ხელისუფლებას საკმაოდ ძლიერი ფრონტით. იმ შემთხვევაში თუ ოპოზიციის პროდასავლური ნაწილი ვერ აუღებს ალღოს ამ ახალ რეალობას საკმაოდ რთულ ვითარებაში აღმოჩნდება. რისი ნიშნებიც უახლოესი თვეების მანძილზე უფრო გამოჩნდება.
თუმცა არ იქნება გასაკვირი, როგორც 2007 და 2009 წლებში იმდენად დიდი იყოს ცდუნება ხელისუფლების ხელში ჩაგდების, სწორედ ამ პრორუსულ ძალებთან ერთად, ურევიზიოდ, ყოველგვარი დაფიქრების გარეშე და იმის იმედით, რომ ხელისუფლების გადაყენების შემთხვევაში ძვალს გადაუგდებენ ისევ მათთან დადგნენ, როგორც ეს წინა წლებში გააკეთეს. ჩვენ ხომ წინა წლებში პოლიტიკური ინფანტილიზმის დიდი გამოცდილება გვაქვს.
2010წ. მაისის ადგილობრივ არჩევნებში ნაჩვენები შედეგით პროდასავლური ტიპის პარტიებს შემდეგი მოქმედებების გაძლიერების და პრორუსული ოპოზიციური ძალების დამარცხების, შიდა პოლიტიკური ველიდან გაძევების მშვენიერი სტარტაპი მიეცათ. ამას ხელისუფლებამაც შეუწყო ხელი. თუმცა, იმ გასული წლების ინფანტილიზმის ფონზე, რამდენად გამოიყენებენ ამ მდგომარეობას ძნელი სათქმელია. ყოველ შემთხვევაში, ეხლახანს გაჟღერებული პოლიტიკური „ალიანსის“ დაშლა, სადაც ოთხი პარტია მოანწილეობდა ამის იმედს ნაკლებად ტოვებს.
გაგრძელება იქნება.
17.06.2010წ.
Tuesday, 15 June 2010
რუსეთის მიერ საქართველოს იზოლაციის მცდელობა
ალბათ, საინტერესოა მიმოვიხილოთ საქართველოს წინააღმდეგ რუსული აგრესიის რამდენიმე ასპექტი, რომელიც მართალია საუბრის თემა გახდა, მაგრამ უფრო ნიშნის მოგების. 2008წ. აგვისტოს ომის შემდეგ, რუსეთი აღმოჩნდა რა, საკმაოდ არასახარბიელო მდგომარეობაში საერთაშორისო თანამეგობრობის მიმართ, გადაწყვიტა აგრესიის ტაქტიკა შეეცვალა. ტაქტიკა შეიცვალა და მაქსიმალური ძალისხმევა გაკეთდა იმ მიმართულებით, რომ მომხდარიყო საქართველოს იზოლაცია მსოფლიო თანამეგობრობის მიერ. ათვლის წერტილად ამ იზოლაციონისტური პოლიტიკის შეიძლება ჩავთვალოთ რუსეთის პრეზიდენტის დიმიტრი მედვედევის განცხადება: „სააკაშვილი პოლიტიკური გვამია“. საქართველოს იზოლაციაში მოქცევის გეგმამ სწორედ ამ ფრაზიდან დაიწყო მოქმედებაში მოსვლა.
ამერიკის ადმინისტრაციის ცვლილებამ საკმაოდ დადებითად იმოქმედა ამ გეგმის განხორციელებაზე. უნდა აღინიშნოს, რომ საქართველოს ხელისუფლება ვერ აღმოჩნდა მზად ახალ ადმინისტრაციასთან სათანამშრომლოდ. ვფიქრობ სუბიექტური მიზეზებით უნდა ავხსნათ. რესპუბლიკური პარტიის დამარცხებამ ამერიკის საპრეზიდენტო არჩევნებში ავტომატურად აქცია ეს პარტია ახალი ადმინისტრაციის ოპოზიციად. იმის გამო, რომ საქართველოს ხელისუფლების კავშირები ძირითადად მიმართული სწორედ რესპუბლიკური პარტიისკენ იყო, პრაქტიკულად საქართველოს ხელისუფლება, კიდევ ვიმეორებ სუბიექტური მომენტის გამო აღმოჩნდა ამერიკის ოპოზიციის ბანაკში. ანუ რესპუბლიკელებთან ერთად. ამით ისარგებლა სწორედ რუსეთმა და თავისი იზოლაცინისტური ფრონტი საქართველოს წინააღმდეგ მთელს ევროკავშირში გაშალა.
რუსეთის ამ ნაბიჯებს ასევე ხელი შეუწყო საქართველოს ხელისუფლების საკმაო პასიურმა პოლიტიკამ. ამერიკის ახალი პრეზიდენტის არჩევის შემდეგ საქართველოს ხელისუფლება გარკვეულწილად დაბნეული აღმოჩნდა. ვფიქრობ კარგად არ იყო გაანალიზებული საქართველოს თვისობრივად ახალ გეოპოლიტიკურ თამაშში ყოფნა.
ამ პროცეში გამოჩნდა ხელისუფლების შებოჭილობა ახალ ადმინისტრაციასთან. მიუხედავად იმისა, რომ 2009წ. ზაფხულში ბარაქ ობამას ვიზიტისას მოსკოვში საქართველოს საკითხზე ამერიკის პოზიცია საკმაოდ მკაფიოდ გამოჩნდა, რომ ამერიკა საზღვრების ახალ გადანაწილებას არასოდეს ცნობდა, ასევე ჯო ბაიდენის ვიზიტმაც საქართველოში ეს საკითხი კიევ უფრო გამჭვირვალე გახდა, ხელისუფლება ვერ გრძნოდა თავს თავისუფლად. შებოჭილობა შეინიშნებოდა. ეს მოხდა იმის გამო, რომ ძველ ადმინისტრაციასთან საკმაოდ ახლო ურთიერთობების შემდეგ, როგორც ძველი ადმინისტრაცია აღმოჩნდა ოპოზიციაში ობამას ადმინისტრაციასთან, ამან გავლენა საქართველოს ხელისუფლებაზეც მოახდინა. თუმცა ეს ყოველივე დასრულდა 2010წ. აპრილში პრეზიდენტის ვიზიტით ამერიკის შეერთებულ შტატებში.
იმის გამო, რომ რუსეთს საკმაოდ მძლავრი ბერკეტები აქვს ევროკავშირში, რიგი ფსიქოლოგიური, სუბიექტური და ობიექტური ფაქტორების გამო, მოახერხა ამ იზოლაციის მოქმედებაში მოყვანა. რას ვგულისხმობთ ამ ფაქტორებში. ომის დღეებში და შემდეგ რამდენიმე თვის განმავლობაში, ალბათ გვახსოვს ევროკავშირის საკმაოდ მწვავე პოზიცია რუსული აგრესიის წინააღმდეგ. გვახსოვს ევროკავშირის სექტემბრის დადგენილება, რომელიც საკმაოდ მწვავე იყო რუსეთის მიმართ. ასევე ამერიკის ადმინისტრაციის ძალიან მწვავე განცხადებები, რომელიც კონდოლიზა რაისმა მარშალის ფონდში გამოსვლისას საკმაოდ დეტალურად გაახმოვანა.
რუსეთმა აამუშავა სამივე ფსიქოლოგიური, სუბიექტური და ობიექტური ფატორები, რათა მოეხდინა თავისი მიზნების განხორციელება. მისთვის იმ ეტაპისთვის მთავარი იყო მოეხდინა ევროპელი ლიდერების დაჯერება და ეს ასეც იყო, რომ სააკაშვილთან თავად არ საუბრობს. ასევე საკუთარი პირადი ურთიერთობების და ობიექტურად არსებული ბერკეტების დახმარებით მოახერხა მსოფლიო რიტორიკაში დაბრუნება. ამისთვის საკმაოდ ბევრი იმუშავეს. ასევე მოხდა იმ ფაქტორისპედალირება, რომ ევროპელ ლიდერებს სულაც არ აწყობდათ საქართველოს ხელისუფლებასთან საუბარი, წმინდა ფსიქოლოგიური მომენტის გამო. ეს მდგომარეობდა შემდეგში, პრაქტიკულად არანაირი გაგრძელება არ მოჰყვა 2008წ. ევროკავშირის რეზოლუციას რუსეთის წინააღმდეგ. სავარაუდოდ ამაში დასავლეთ (ძველი ევროპა) ევროპულმა ქვეყნებმა ყველაზე მეტი წვლილი შეიტანეს. შესაბამისად მათთვის საკმაოდ არაკომფორტული იქნებოდა საქართველოს პრეზიდენტის მიერ დასმული კითვები ამ პასიურობის შესახებ. აბსოლუტურად ადამიანურია ის, რომ მსგავსი კითხვების მოსმენა ძალიან არასასიამოვნოა, ხოლო თუ არსებობს საშუალება შეიფუთოს ამ კითხვების არდასმა რაიმე პოლიტიკური ინსინუაციით, სიამოვნებით მიმართავენ ამ ხერხს და ესეც ერთობ ადამიანურია.
საინტერესოა რატომ მოხდა ეს. დეკლარაციის დონეზე და სამწუხაროდ სწორედ დეკლარირებულად იქნა ეს ჩვენთვისაც მოწოდებული, ევროპა ვერ უღალატებს საკუთარ პრინციპებს. არ აღიარებს რუსეთის სტატუსკვოს კავკასიაში. არ აღიარებს საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის დარღვევას და ეს პრინციპებია. მიუხედავად ამისა, ის არ აამოქმედებს ქმედით ნაბიჯებს, რაც გამოიხატება რუსეთის იძულებაში შეასრულოს საკუთარი ვალდებულებები, მანამდე სანამ მსოფლიო გეოპოლიტიკური კონიუნქტურა არ მისცემს მათ ამის საშუალებას. ცოტა ისტორიულ პარალელებს თუ მოვიშველიებთ უფრო ნათელი გახდება ჩვენი მსჯელობა.
1945წ. იალტის კონფერენციაზე საბოლოოდ განისაზღვრა ახალი მსოფლიო წესრიგის მაშინდელი გადანაწილება. გეოპოლიტიკურ მაგიდას მხოლოდ 2 სახელმწიფო მიუჯდა. რუსეთი, წარმოდგენილი საბჭოთა კავშრის სახით და ამერიკის შეერთებული შტატები. ევროპა ამ მაგიდასთან არ იჯდა. 90-იანი წლებიდან ამ მაგიდასთან მხოლოდ ამერიკის შეერთებული შტატები დარჩა. ევროკავშირის შექმნა იყო სწორედ ის წერტილი, როდესაც ძველმა ევროპულმა გრანდებმა საფრანგეთი-გერმანია მოინდომეს ამ მაგიდასთან დაჯდომა, რა თქმა უნდა საკუთარ არიალზე. სწორედ რუსეთით დაიწყეს ევროპელებმა ამერიკის წინაშე მანიპულირება და ეს განსაკუთრებით 21 საუკუნის დასაწყისიდან გახდა თვალშისაცემი. შესაბამისად დასავლეთ ევროპასა და რუსეთს შორის ურთიერთობები საკმაოდ დათბა. ბევრი ფაქტორის გამო. ძირითადი იყო, სწორედ ევროპის სურვილი მოეხდინა რუსეთის მეშვეობით ამერიკასთან ურთიერთობების დალაგება გეოპოლიტიკურ ასპექტში, რაც გულისხმობდა დასავლეთ ევროპის გარკვეულწილად დამოუკიდებელი გეოპოლიტიკური თამაშის წარმოებას. რუსეთისთვის ეს იყო საკმაოდ მომხიბლავი იდეა და პრაქტიკულად ახალი შესაძლებლობა მოეხდინა მისი გეოპოლიტიკური მნიშვნელოვანების გაზრდა. პოსტსაბჭოთა გეოპოლიტიკური სივრცის აღდგენისთვის ქმედითი ნაბიჯების გადადგმა. მითუმეტეს, რომ რუსული პოლიტიკა ენერგომატარებლების მონოპოლიზებას ემსახურებოდა, რაც საკმაო ბერკეტი იყო მისი პრეტენზიების დაკმაყოფილებისა ევროპულ პოლიტიკაში ჩართულობის გზით. რუსეთისთვის ეს ფანჯრიდან გეოპოლიტიკურ ველზე სწრაფად გადაძრომის პოლიტიკა იყო და არის.
ვინაიდან რუსული გეოპოლიტიკა აუცილებლად მოიაზრებდა თავისთავში კავკასიაში ყოფნას, ხოლო საქართველო იყო ერთადერთი ქვეყანა, რომელიც ამას ხელს უშლიდა, აბსოლუტურად ლოგიკური გახდა რუსეთის სურვილი მოეხდინა საკუთარი ინტერესების გატარება როგორც კავკასიაში ასევე საქართველოში. სწორედ ამის გამოძახილი იყო 2008წ. აგვისტოს ომი.
ევროპისთვის 2008წ. აგვისტოს ომი საკუთარი პრინციპების ხელყოფად შეფასდა, ვინაიდან მსგავსი პრეცენდენტის დაშვება სწორედ მომავალ ევროპის უსაფრთხოებაზე მოახდენს გავლენას, რისი დაშვებაც არ შეიძლება. თუმცა საქართველოს ამით მხოლოდ პოლიტიკურ სამართლებრივი სარგებელი ერგო და არა ფაქტობრივი. ქართული ტერიტორიები კვლავ ოკუპირებულია რუსეთის მიერ.
ევროპა შემოიფარგლა სწორედ პოლიტიკურ სამართლებრივი საფუძვლებით. მატ პრატიკულად უარი თქვეს გაეტარებინათ ფაქტობრივი ღონისძიებები და ეიძულებინა რუსეთი მოეხდინა საკუთარი ვალდებულებების შესრულება.ეს შესაძლოა დავაბრალოთ იმ გეოპოლიტიკურ კონიუნქტურას, რომელზეც ზემოთ ვისაუბრეთ.
თვალში საცემია ის გარემოება, რომ რუსეთის ქმედებები საქართველოში 2008წ. მოფიქრებული და მოაზრებული კი იყო, მაგრამ საკმაოდ ნაჩქარევი ნაბიჯი იყო. დროის სიმცირემ რუსეთს არ მისცა საშუალება, რომ საქართველოს საკითხი საბოლოოდ გადაეწყვიტა, ანუ მოეხდინა საქართველოს ჩართულობა საკუთარ გეოპოლიტიკურ სივრცეში.
სწორედ ამიტომ იზოლაციის მცდელობის პროცესი ამის გამო დაიწყო. ეს იყო იმ პროცესის საპირწონე ქმედება, რომელიც რუსეთმა 2008წ. აგვისტოს ომით შექმნა, რასაც მხარი არ დაუჭირა მსოფლიო თანამეგობრობამ. რუსეთის ეს ნაბიჯები საკმაოდ ნაყოფიერ ნიადაგზე იყო მოფიქრებული. მიუხედავად იმისა, რომ რუსეთის 2008წ. აგვისტოს ომს არც ევროკავშირი და არც აშშ არ ეთანხმებოდა და აბსოლუტურად განსხვავებული პოზიციები ჰქონდათ, რუსეთს გააჩნდა საკმაოდ სერიოზული ბერკეტები ევროპის წინააღმდეგ, რომ საქართველოს იზოლაცია მოეხდინა, სრულყოფილად თუ არა, ემუშავა მაინც ამ საკითხზე საკმაოდ ქმედითად.
რუსეთმა შეძლო ერთმანეთისთვის დროსა და სივრცეში დაემთხვია ისეთი საკითხები, რომელიც მას მისცემდა საშუალებას, მიუხედავად ევროკავშირთან და აშშ-თან საქართველოს ტერიტორიულ მთლიანობაზე განსხვავებული პოზიციებისა, მაქსიმალურად მოეხდინა საკუთარი პრესტიჟის აღდგენა. გამოეყენებინა ამისთვის ენერგო მატარებლების ბერკეტები. სწორედ ამ ბერკეტების გამოყენებით, რუსეთმა შეძლო მიერო ევროკავშირის ლიდერი სახელმწიფოებისაგან უტყვი თანხმობა, რომ აგვისტოს ომი დაებრალებინათ საქართველოსთვის და დაევიწყებინათ. ეტაპობრივად ეს ნამდვილად მომგებიანი იყო რუსეთისთვის. მას სჭირდებოდა საქართველოს თემის დახურვა და არა პედალირება. სწორედ ამის გამო მოახდინეს საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან საერთაშორისო ორგანიზაციების გაძევება. (ეუთო, გაერო). ასევე სასტიკად შეეწინააღმდეგნენ ევროკავშირის დამკვირვებლების შესვლას ოკუპირებულ ტერიტორიებზე.
საერთაშორისო ორგანიზაციების ოკუპირებულ ტერიტორიებზე ფუნქციონირება რუსეთს ამ საკითხის დახურვის საშუალებას არ მისცემდა. ამიტომ მათ ეს ბერკეტებიც გამოიყენეს. რაც შეეხება ევროკავშირს, მათ პრინციპში ეს ლოგიკა მიიღეს. მიიღეს იმის გამო, რომ სადღაც რუსეთის ფაქტორი მათ პრინციპებზე მეტი აღმოჩნდა. რუსეთის არ გაუწიეს წინააღმდეგობა რომ საკითხი არ დახურულიყო. რუსეთმა მოახერხა ისიც, რომ გეოპოლიტიკურ არენაზე საკმაოდ ქმედითი ნაბიჯები გადაედგა და საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიების საკითხი სხვა პრიორიტეტით, ირანის საკითხით ჩაენაცვლებინა. ამით საკმაოდ კომფორტული პირობა შეუქმნა ევროკავშირს საქართველოს გარკვეულწილად იზოლაციის კუთხით. რაც გულისხმობდა საქართველოს საკითხის დახურვას, საკითხის დროში გადადებას, დროის მოგებას.
ამ პროცესებს პარალელურად სდევდა რუსეთის ხელმძღვანელობის მცდელობა მოხდინა საქართველოს შიდა პოლიტიკურ ველზე შემოსვლა და ამ კუთხით საქართველოს წინააღმდეგ აგრესიის გაგრძელება. არ შეიძლება პროცესები ცალცალკე განვიხილოთ. ჩემის აზრით პროცესი განხილულ უნდა იქნეს ერთიანად. ვგულისხმობთ შემდეგს, რუსეთის მიერ საგარეო იზოლაციონიზმის პოლიტიკა სრულ თანხვედრაშია მის შემოსვლის მცდელობაზე საქართველოს შიდა პოლიტიკურ ველზე. აღნიშნული ქმედებით რუსეთი ცდილობს, საქართველოს იზოლაციის ფონზე მოახდინოს საქართველოში შიდა პოლიტიკურ ველზე გამარჯვება, რითაც პრაქტიკულად გადაწყვეტს საქართველოს საკითხს. მოაქცევს საქართველოს საკუთარ გეოპოლიტიკურ ველში და დაუქვემდებარებს თავის იმპერიულ პარადიგმას. პროექტი ძალიან ჰგავს უკრაინის ვარიანტს, სადაც რუსეთმა შეძლო მისი განხორციელება, მოიყვანა ქვეყნის სათავეში ის პოლიტიკური გუნდი, რომელიც მის მიმართ ძალიან ლოიალურად არის განწყობილი.
რუსეთის მცდელობას შემოსულიყო შიდა პოლიტიკურ ველზე მხარდამჭერები ქართულ ოპოზიციაში გამოუჩნდა. რამდენიმე პოლიტიკურმა პარტიამ და მისმა ხელმძღვანელმა მიიღეს რუსეთის შემოთავაზება. არის მცდელობა საქართველოში დამკვიდრდეს მოდური ლოზუნგები: „აუცილებელია რუსეთთან მოლაპარაკებები“, „ აუცილებელია რუსეთთან დიალოგი“... ამ ლოზუნგებს უკან ცდილობენ შეიფუთოს ის დისკურსი, რომელიც საქართველომ 1994წ. 2008 წლებში ე.წ. რუსეთთან დიალოგით გაიარა. მთელი ურთიერთობების გაფუჭება მხოლოდ რუსული ხელისუფლების მხრიდან ხდებოდა. ეკონომიკური ბლოკადა 2005-2006წწ. საზღვრების ჩაკეტვა, ქართველთა მასობრივი დეპორტაცია რუსეთიდან 2006-2007წწ. საჰაერო მიმოსვლის აკრძალვა. არცერთი ეს ქმედება საქართველოს მხრიდან არ მომხდარა.
აბსოლუტურად გასაგებია რუსული ქმედება იმ შემთხვევაში, თუ ის შიდა პოლიტიკურ ველზე გაიმარჯვებს. მთავარი ქმედითი საკითხი მისთვის ამ შემთხვევაში იქნება მთელი ამ აკრძალვების მოხსნა საოკუპაციო რეჟიმის მოხსნის სანაცვლოდ. ამ შემთხვევაში რუსეთი საბოლოოდ შეძლებს 2008წ. აგვისტოს ომის შედეგების ლეგალიზებას. ეს მათი საბოლოო შედეგი იქნება საქართველოსთან წარმოებულ ომში.
უნდა აღინიშნოს, რომ რუსეთის მცდელობებმა შემოსულიყო შიდა პოლიტიკურ ველზე საკმაოდ ცუდად ჩაიარა. 2010წ. მაისში ადგილობრივ არჩევნებში მისმა სატელიტმა „ეროვნულმა საბჭომ“ 5% იანი ზღვარი ძლივს გადალახა. ამ შემთხვევაში საქართველოსთვის მთავარი იყო, რომ რუსეთის ნებისმიერი მცდელობა მოახდინოს თავისი ინტერესებს ლეგალიზება შიდა პოლიტიკურ ველში დამთავრდეს მარცხით. შეიქმნას საქართველოში სახელისუფლებო და ოპოზიციური ისეთი შიდა პოლიტიკური ველი, რომელიც არანაირ საფრთხეს არ შეუქმნის საქართველოს გეოპოლიტიკურ მდგომარეობას მომავალში, რომელიც არ მოახდენს რუსული ინეტერესების ლობირებას საქართველოში, ხოლო რუსული ინტერესების ლობისტური პოლიტიკური ძალების არსებობა იქმნება ისეთი უმცირესობაში, რომ მათ არსებობას საერთოდ დაეკარგება აზრი. ეს პროცესი მაისში წარმატებით განხორციელდა.
რუსეთის მცდელობა მოეხდინა საქართველოს იზოლაცია საგარეო პოლიტიკურ ველზე წარმატებულად ვერ ჩაითვლება, ვინაიდან რუსეთი ვერ იღებს იმ პოლიტიკურ დაპირებას, რომ საქართველო დაითმობა რომელიმე მისი გეოპოლიტიკური ინტერესის სანაცვლოდ, ხოლო შიდა პოლიტიკის მეშვეობით ამის განხორციელების შანსი პრაქტიკულად არ არსებობს.
დროში რუსეთის ამ მცდელობების მარცხი საკმაოდ მაღალია. ამ შემთხვევაში საქართველოს მხრიდან უნდა მოხდეს პედალირება იმ პრინციპებზე, რომელიც უმნიშვნელოვანესია დასავლური სამყაროსათვის და რაშიც საქართველოს დეკლარირების დონეზე უპირობო მხარდაჭერა აქვს. შესაბამისად ქვეყნის განვითარების და ჯიუტად, დაჟინებით სვლა საერთაშორისო თანამეგობრობაში სრულყოფილი ინტეგრაციისკენ არის ერთადერთი გარანტია მოახდინოს საქართველომ თავისი დამოუკიდებლობის და თავისუფლების განმტკიცება და რუსეთის იმპერიისგან თავის დაღწევა.
14.06.2010წ.
ირაკლი მარგველაშვილი
ამერიკის ადმინისტრაციის ცვლილებამ საკმაოდ დადებითად იმოქმედა ამ გეგმის განხორციელებაზე. უნდა აღინიშნოს, რომ საქართველოს ხელისუფლება ვერ აღმოჩნდა მზად ახალ ადმინისტრაციასთან სათანამშრომლოდ. ვფიქრობ სუბიექტური მიზეზებით უნდა ავხსნათ. რესპუბლიკური პარტიის დამარცხებამ ამერიკის საპრეზიდენტო არჩევნებში ავტომატურად აქცია ეს პარტია ახალი ადმინისტრაციის ოპოზიციად. იმის გამო, რომ საქართველოს ხელისუფლების კავშირები ძირითადად მიმართული სწორედ რესპუბლიკური პარტიისკენ იყო, პრაქტიკულად საქართველოს ხელისუფლება, კიდევ ვიმეორებ სუბიექტური მომენტის გამო აღმოჩნდა ამერიკის ოპოზიციის ბანაკში. ანუ რესპუბლიკელებთან ერთად. ამით ისარგებლა სწორედ რუსეთმა და თავისი იზოლაცინისტური ფრონტი საქართველოს წინააღმდეგ მთელს ევროკავშირში გაშალა.
რუსეთის ამ ნაბიჯებს ასევე ხელი შეუწყო საქართველოს ხელისუფლების საკმაო პასიურმა პოლიტიკამ. ამერიკის ახალი პრეზიდენტის არჩევის შემდეგ საქართველოს ხელისუფლება გარკვეულწილად დაბნეული აღმოჩნდა. ვფიქრობ კარგად არ იყო გაანალიზებული საქართველოს თვისობრივად ახალ გეოპოლიტიკურ თამაშში ყოფნა.
ამ პროცეში გამოჩნდა ხელისუფლების შებოჭილობა ახალ ადმინისტრაციასთან. მიუხედავად იმისა, რომ 2009წ. ზაფხულში ბარაქ ობამას ვიზიტისას მოსკოვში საქართველოს საკითხზე ამერიკის პოზიცია საკმაოდ მკაფიოდ გამოჩნდა, რომ ამერიკა საზღვრების ახალ გადანაწილებას არასოდეს ცნობდა, ასევე ჯო ბაიდენის ვიზიტმაც საქართველოში ეს საკითხი კიევ უფრო გამჭვირვალე გახდა, ხელისუფლება ვერ გრძნოდა თავს თავისუფლად. შებოჭილობა შეინიშნებოდა. ეს მოხდა იმის გამო, რომ ძველ ადმინისტრაციასთან საკმაოდ ახლო ურთიერთობების შემდეგ, როგორც ძველი ადმინისტრაცია აღმოჩნდა ოპოზიციაში ობამას ადმინისტრაციასთან, ამან გავლენა საქართველოს ხელისუფლებაზეც მოახდინა. თუმცა ეს ყოველივე დასრულდა 2010წ. აპრილში პრეზიდენტის ვიზიტით ამერიკის შეერთებულ შტატებში.
იმის გამო, რომ რუსეთს საკმაოდ მძლავრი ბერკეტები აქვს ევროკავშირში, რიგი ფსიქოლოგიური, სუბიექტური და ობიექტური ფაქტორების გამო, მოახერხა ამ იზოლაციის მოქმედებაში მოყვანა. რას ვგულისხმობთ ამ ფაქტორებში. ომის დღეებში და შემდეგ რამდენიმე თვის განმავლობაში, ალბათ გვახსოვს ევროკავშირის საკმაოდ მწვავე პოზიცია რუსული აგრესიის წინააღმდეგ. გვახსოვს ევროკავშირის სექტემბრის დადგენილება, რომელიც საკმაოდ მწვავე იყო რუსეთის მიმართ. ასევე ამერიკის ადმინისტრაციის ძალიან მწვავე განცხადებები, რომელიც კონდოლიზა რაისმა მარშალის ფონდში გამოსვლისას საკმაოდ დეტალურად გაახმოვანა.
რუსეთმა აამუშავა სამივე ფსიქოლოგიური, სუბიექტური და ობიექტური ფატორები, რათა მოეხდინა თავისი მიზნების განხორციელება. მისთვის იმ ეტაპისთვის მთავარი იყო მოეხდინა ევროპელი ლიდერების დაჯერება და ეს ასეც იყო, რომ სააკაშვილთან თავად არ საუბრობს. ასევე საკუთარი პირადი ურთიერთობების და ობიექტურად არსებული ბერკეტების დახმარებით მოახერხა მსოფლიო რიტორიკაში დაბრუნება. ამისთვის საკმაოდ ბევრი იმუშავეს. ასევე მოხდა იმ ფაქტორისპედალირება, რომ ევროპელ ლიდერებს სულაც არ აწყობდათ საქართველოს ხელისუფლებასთან საუბარი, წმინდა ფსიქოლოგიური მომენტის გამო. ეს მდგომარეობდა შემდეგში, პრაქტიკულად არანაირი გაგრძელება არ მოჰყვა 2008წ. ევროკავშირის რეზოლუციას რუსეთის წინააღმდეგ. სავარაუდოდ ამაში დასავლეთ (ძველი ევროპა) ევროპულმა ქვეყნებმა ყველაზე მეტი წვლილი შეიტანეს. შესაბამისად მათთვის საკმაოდ არაკომფორტული იქნებოდა საქართველოს პრეზიდენტის მიერ დასმული კითვები ამ პასიურობის შესახებ. აბსოლუტურად ადამიანურია ის, რომ მსგავსი კითხვების მოსმენა ძალიან არასასიამოვნოა, ხოლო თუ არსებობს საშუალება შეიფუთოს ამ კითხვების არდასმა რაიმე პოლიტიკური ინსინუაციით, სიამოვნებით მიმართავენ ამ ხერხს და ესეც ერთობ ადამიანურია.
საინტერესოა რატომ მოხდა ეს. დეკლარაციის დონეზე და სამწუხაროდ სწორედ დეკლარირებულად იქნა ეს ჩვენთვისაც მოწოდებული, ევროპა ვერ უღალატებს საკუთარ პრინციპებს. არ აღიარებს რუსეთის სტატუსკვოს კავკასიაში. არ აღიარებს საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის დარღვევას და ეს პრინციპებია. მიუხედავად ამისა, ის არ აამოქმედებს ქმედით ნაბიჯებს, რაც გამოიხატება რუსეთის იძულებაში შეასრულოს საკუთარი ვალდებულებები, მანამდე სანამ მსოფლიო გეოპოლიტიკური კონიუნქტურა არ მისცემს მათ ამის საშუალებას. ცოტა ისტორიულ პარალელებს თუ მოვიშველიებთ უფრო ნათელი გახდება ჩვენი მსჯელობა.
1945წ. იალტის კონფერენციაზე საბოლოოდ განისაზღვრა ახალი მსოფლიო წესრიგის მაშინდელი გადანაწილება. გეოპოლიტიკურ მაგიდას მხოლოდ 2 სახელმწიფო მიუჯდა. რუსეთი, წარმოდგენილი საბჭოთა კავშრის სახით და ამერიკის შეერთებული შტატები. ევროპა ამ მაგიდასთან არ იჯდა. 90-იანი წლებიდან ამ მაგიდასთან მხოლოდ ამერიკის შეერთებული შტატები დარჩა. ევროკავშირის შექმნა იყო სწორედ ის წერტილი, როდესაც ძველმა ევროპულმა გრანდებმა საფრანგეთი-გერმანია მოინდომეს ამ მაგიდასთან დაჯდომა, რა თქმა უნდა საკუთარ არიალზე. სწორედ რუსეთით დაიწყეს ევროპელებმა ამერიკის წინაშე მანიპულირება და ეს განსაკუთრებით 21 საუკუნის დასაწყისიდან გახდა თვალშისაცემი. შესაბამისად დასავლეთ ევროპასა და რუსეთს შორის ურთიერთობები საკმაოდ დათბა. ბევრი ფაქტორის გამო. ძირითადი იყო, სწორედ ევროპის სურვილი მოეხდინა რუსეთის მეშვეობით ამერიკასთან ურთიერთობების დალაგება გეოპოლიტიკურ ასპექტში, რაც გულისხმობდა დასავლეთ ევროპის გარკვეულწილად დამოუკიდებელი გეოპოლიტიკური თამაშის წარმოებას. რუსეთისთვის ეს იყო საკმაოდ მომხიბლავი იდეა და პრაქტიკულად ახალი შესაძლებლობა მოეხდინა მისი გეოპოლიტიკური მნიშვნელოვანების გაზრდა. პოსტსაბჭოთა გეოპოლიტიკური სივრცის აღდგენისთვის ქმედითი ნაბიჯების გადადგმა. მითუმეტეს, რომ რუსული პოლიტიკა ენერგომატარებლების მონოპოლიზებას ემსახურებოდა, რაც საკმაო ბერკეტი იყო მისი პრეტენზიების დაკმაყოფილებისა ევროპულ პოლიტიკაში ჩართულობის გზით. რუსეთისთვის ეს ფანჯრიდან გეოპოლიტიკურ ველზე სწრაფად გადაძრომის პოლიტიკა იყო და არის.
ვინაიდან რუსული გეოპოლიტიკა აუცილებლად მოიაზრებდა თავისთავში კავკასიაში ყოფნას, ხოლო საქართველო იყო ერთადერთი ქვეყანა, რომელიც ამას ხელს უშლიდა, აბსოლუტურად ლოგიკური გახდა რუსეთის სურვილი მოეხდინა საკუთარი ინტერესების გატარება როგორც კავკასიაში ასევე საქართველოში. სწორედ ამის გამოძახილი იყო 2008წ. აგვისტოს ომი.
ევროპისთვის 2008წ. აგვისტოს ომი საკუთარი პრინციპების ხელყოფად შეფასდა, ვინაიდან მსგავსი პრეცენდენტის დაშვება სწორედ მომავალ ევროპის უსაფრთხოებაზე მოახდენს გავლენას, რისი დაშვებაც არ შეიძლება. თუმცა საქართველოს ამით მხოლოდ პოლიტიკურ სამართლებრივი სარგებელი ერგო და არა ფაქტობრივი. ქართული ტერიტორიები კვლავ ოკუპირებულია რუსეთის მიერ.
ევროპა შემოიფარგლა სწორედ პოლიტიკურ სამართლებრივი საფუძვლებით. მატ პრატიკულად უარი თქვეს გაეტარებინათ ფაქტობრივი ღონისძიებები და ეიძულებინა რუსეთი მოეხდინა საკუთარი ვალდებულებების შესრულება.ეს შესაძლოა დავაბრალოთ იმ გეოპოლიტიკურ კონიუნქტურას, რომელზეც ზემოთ ვისაუბრეთ.
თვალში საცემია ის გარემოება, რომ რუსეთის ქმედებები საქართველოში 2008წ. მოფიქრებული და მოაზრებული კი იყო, მაგრამ საკმაოდ ნაჩქარევი ნაბიჯი იყო. დროის სიმცირემ რუსეთს არ მისცა საშუალება, რომ საქართველოს საკითხი საბოლოოდ გადაეწყვიტა, ანუ მოეხდინა საქართველოს ჩართულობა საკუთარ გეოპოლიტიკურ სივრცეში.
სწორედ ამიტომ იზოლაციის მცდელობის პროცესი ამის გამო დაიწყო. ეს იყო იმ პროცესის საპირწონე ქმედება, რომელიც რუსეთმა 2008წ. აგვისტოს ომით შექმნა, რასაც მხარი არ დაუჭირა მსოფლიო თანამეგობრობამ. რუსეთის ეს ნაბიჯები საკმაოდ ნაყოფიერ ნიადაგზე იყო მოფიქრებული. მიუხედავად იმისა, რომ რუსეთის 2008წ. აგვისტოს ომს არც ევროკავშირი და არც აშშ არ ეთანხმებოდა და აბსოლუტურად განსხვავებული პოზიციები ჰქონდათ, რუსეთს გააჩნდა საკმაოდ სერიოზული ბერკეტები ევროპის წინააღმდეგ, რომ საქართველოს იზოლაცია მოეხდინა, სრულყოფილად თუ არა, ემუშავა მაინც ამ საკითხზე საკმაოდ ქმედითად.
რუსეთმა შეძლო ერთმანეთისთვის დროსა და სივრცეში დაემთხვია ისეთი საკითხები, რომელიც მას მისცემდა საშუალებას, მიუხედავად ევროკავშირთან და აშშ-თან საქართველოს ტერიტორიულ მთლიანობაზე განსხვავებული პოზიციებისა, მაქსიმალურად მოეხდინა საკუთარი პრესტიჟის აღდგენა. გამოეყენებინა ამისთვის ენერგო მატარებლების ბერკეტები. სწორედ ამ ბერკეტების გამოყენებით, რუსეთმა შეძლო მიერო ევროკავშირის ლიდერი სახელმწიფოებისაგან უტყვი თანხმობა, რომ აგვისტოს ომი დაებრალებინათ საქართველოსთვის და დაევიწყებინათ. ეტაპობრივად ეს ნამდვილად მომგებიანი იყო რუსეთისთვის. მას სჭირდებოდა საქართველოს თემის დახურვა და არა პედალირება. სწორედ ამის გამო მოახდინეს საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან საერთაშორისო ორგანიზაციების გაძევება. (ეუთო, გაერო). ასევე სასტიკად შეეწინააღმდეგნენ ევროკავშირის დამკვირვებლების შესვლას ოკუპირებულ ტერიტორიებზე.
საერთაშორისო ორგანიზაციების ოკუპირებულ ტერიტორიებზე ფუნქციონირება რუსეთს ამ საკითხის დახურვის საშუალებას არ მისცემდა. ამიტომ მათ ეს ბერკეტებიც გამოიყენეს. რაც შეეხება ევროკავშირს, მათ პრინციპში ეს ლოგიკა მიიღეს. მიიღეს იმის გამო, რომ სადღაც რუსეთის ფაქტორი მათ პრინციპებზე მეტი აღმოჩნდა. რუსეთის არ გაუწიეს წინააღმდეგობა რომ საკითხი არ დახურულიყო. რუსეთმა მოახერხა ისიც, რომ გეოპოლიტიკურ არენაზე საკმაოდ ქმედითი ნაბიჯები გადაედგა და საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიების საკითხი სხვა პრიორიტეტით, ირანის საკითხით ჩაენაცვლებინა. ამით საკმაოდ კომფორტული პირობა შეუქმნა ევროკავშირს საქართველოს გარკვეულწილად იზოლაციის კუთხით. რაც გულისხმობდა საქართველოს საკითხის დახურვას, საკითხის დროში გადადებას, დროის მოგებას.
ამ პროცესებს პარალელურად სდევდა რუსეთის ხელმძღვანელობის მცდელობა მოხდინა საქართველოს შიდა პოლიტიკურ ველზე შემოსვლა და ამ კუთხით საქართველოს წინააღმდეგ აგრესიის გაგრძელება. არ შეიძლება პროცესები ცალცალკე განვიხილოთ. ჩემის აზრით პროცესი განხილულ უნდა იქნეს ერთიანად. ვგულისხმობთ შემდეგს, რუსეთის მიერ საგარეო იზოლაციონიზმის პოლიტიკა სრულ თანხვედრაშია მის შემოსვლის მცდელობაზე საქართველოს შიდა პოლიტიკურ ველზე. აღნიშნული ქმედებით რუსეთი ცდილობს, საქართველოს იზოლაციის ფონზე მოახდინოს საქართველოში შიდა პოლიტიკურ ველზე გამარჯვება, რითაც პრაქტიკულად გადაწყვეტს საქართველოს საკითხს. მოაქცევს საქართველოს საკუთარ გეოპოლიტიკურ ველში და დაუქვემდებარებს თავის იმპერიულ პარადიგმას. პროექტი ძალიან ჰგავს უკრაინის ვარიანტს, სადაც რუსეთმა შეძლო მისი განხორციელება, მოიყვანა ქვეყნის სათავეში ის პოლიტიკური გუნდი, რომელიც მის მიმართ ძალიან ლოიალურად არის განწყობილი.
რუსეთის მცდელობას შემოსულიყო შიდა პოლიტიკურ ველზე მხარდამჭერები ქართულ ოპოზიციაში გამოუჩნდა. რამდენიმე პოლიტიკურმა პარტიამ და მისმა ხელმძღვანელმა მიიღეს რუსეთის შემოთავაზება. არის მცდელობა საქართველოში დამკვიდრდეს მოდური ლოზუნგები: „აუცილებელია რუსეთთან მოლაპარაკებები“, „ აუცილებელია რუსეთთან დიალოგი“... ამ ლოზუნგებს უკან ცდილობენ შეიფუთოს ის დისკურსი, რომელიც საქართველომ 1994წ. 2008 წლებში ე.წ. რუსეთთან დიალოგით გაიარა. მთელი ურთიერთობების გაფუჭება მხოლოდ რუსული ხელისუფლების მხრიდან ხდებოდა. ეკონომიკური ბლოკადა 2005-2006წწ. საზღვრების ჩაკეტვა, ქართველთა მასობრივი დეპორტაცია რუსეთიდან 2006-2007წწ. საჰაერო მიმოსვლის აკრძალვა. არცერთი ეს ქმედება საქართველოს მხრიდან არ მომხდარა.
აბსოლუტურად გასაგებია რუსული ქმედება იმ შემთხვევაში, თუ ის შიდა პოლიტიკურ ველზე გაიმარჯვებს. მთავარი ქმედითი საკითხი მისთვის ამ შემთხვევაში იქნება მთელი ამ აკრძალვების მოხსნა საოკუპაციო რეჟიმის მოხსნის სანაცვლოდ. ამ შემთხვევაში რუსეთი საბოლოოდ შეძლებს 2008წ. აგვისტოს ომის შედეგების ლეგალიზებას. ეს მათი საბოლოო შედეგი იქნება საქართველოსთან წარმოებულ ომში.
უნდა აღინიშნოს, რომ რუსეთის მცდელობებმა შემოსულიყო შიდა პოლიტიკურ ველზე საკმაოდ ცუდად ჩაიარა. 2010წ. მაისში ადგილობრივ არჩევნებში მისმა სატელიტმა „ეროვნულმა საბჭომ“ 5% იანი ზღვარი ძლივს გადალახა. ამ შემთხვევაში საქართველოსთვის მთავარი იყო, რომ რუსეთის ნებისმიერი მცდელობა მოახდინოს თავისი ინტერესებს ლეგალიზება შიდა პოლიტიკურ ველში დამთავრდეს მარცხით. შეიქმნას საქართველოში სახელისუფლებო და ოპოზიციური ისეთი შიდა პოლიტიკური ველი, რომელიც არანაირ საფრთხეს არ შეუქმნის საქართველოს გეოპოლიტიკურ მდგომარეობას მომავალში, რომელიც არ მოახდენს რუსული ინეტერესების ლობირებას საქართველოში, ხოლო რუსული ინტერესების ლობისტური პოლიტიკური ძალების არსებობა იქმნება ისეთი უმცირესობაში, რომ მათ არსებობას საერთოდ დაეკარგება აზრი. ეს პროცესი მაისში წარმატებით განხორციელდა.
რუსეთის მცდელობა მოეხდინა საქართველოს იზოლაცია საგარეო პოლიტიკურ ველზე წარმატებულად ვერ ჩაითვლება, ვინაიდან რუსეთი ვერ იღებს იმ პოლიტიკურ დაპირებას, რომ საქართველო დაითმობა რომელიმე მისი გეოპოლიტიკური ინტერესის სანაცვლოდ, ხოლო შიდა პოლიტიკის მეშვეობით ამის განხორციელების შანსი პრაქტიკულად არ არსებობს.
დროში რუსეთის ამ მცდელობების მარცხი საკმაოდ მაღალია. ამ შემთხვევაში საქართველოს მხრიდან უნდა მოხდეს პედალირება იმ პრინციპებზე, რომელიც უმნიშვნელოვანესია დასავლური სამყაროსათვის და რაშიც საქართველოს დეკლარირების დონეზე უპირობო მხარდაჭერა აქვს. შესაბამისად ქვეყნის განვითარების და ჯიუტად, დაჟინებით სვლა საერთაშორისო თანამეგობრობაში სრულყოფილი ინტეგრაციისკენ არის ერთადერთი გარანტია მოახდინოს საქართველომ თავისი დამოუკიდებლობის და თავისუფლების განმტკიცება და რუსეთის იმპერიისგან თავის დაღწევა.
14.06.2010წ.
ირაკლი მარგველაშვილი
Sunday, 13 June 2010
„ქართლის ცხოვრება“ მარად იგივეში
ვკითხულობ „ქართლის ცხოვრების“ ქრონიკებს, უფრო წერილს, რომელიც ჟამთააღმწერელმა ჩვენს მომავალში გადმოაგზავნა. სავალდებულო საკითხავ წერილს დავარქმევ მას. წერილს, რომელიც სევდანარევია და ნაღველითაა სავსე. ვეძებ მასში ქართულ სახელმწიფოს, მაგრამ საუკუნეების ჯახაჯუხში ჩასრესილია ეს ინსტიტუციონალიზმი. მხოლოდ ერთხელ შევძელით შეგვექმნა სახელმწიფო, მთელი თავისი ინსტიტუტებით. მხოლოდ ერთხელ მოგვეცა საშუალება გვქონოდა ნამდვილი სახელმწიფო და ამ სახელმწიფომ მცირე დროის წყვეტით (რომელიც 1 საუკუნეს მოიცავს მონღოლების ყოფნა საქართველოში) თითქმის ჯამში 2 საუკუნეს გასტანა. მის შემდეგ ყველაფერი აირია. დაიშალა და მოიშალა სახელმწიფო ინსტიტუტები, მარადიული შუღლი, მტრობა და ორგულობა, მარადიული შემოსევები, ომები მიწყივი გამარჯვებები, მარცხები, მაგრამ არა სახელმწიფო, არამედ მხოლოდ ინერცია არსებობის შენარჩუნების. არც ეს იყო მარტივი, ესეც დიდი ბრძოლის, შინაგანი ენერგიის მობილიზების ხარჯზე ხდებოდა. ხდებოდა მარტვილობის და თავგანწირის ხარჯზე. აბა რა გვექნა... თავი ხომ უნდა გაგვეტანა. ამას ვკითხულობ წერილში - „ქართლის ცხოვრება“.
წერილი -„ქართლის ცხოვრება“ მოიცავს უამრავ სიუჟეტურ დროს, რომელიც გაგვივლია და იმდენად გავს ეს დრო ერთმანეთს, იმდენად საოცარია ამ დროის თანხვედრა სივრცეში, რომ განსხვავებას ძნელად შევხედავთ. ეს ერთი დიდი სიუჟეტური დროა, რომელიც ჩვენს საუკუნესაც მოიცავს. თითქოს არაფერი შეცვლილა, თითქოს 1000 წლის წინ ბნელ საკანში მჯდარი ჟამთააღმწერელი წერს დღევანდელ „ქართლის ცხოვრებას“. იწერება მარადიული ტექსტი და რომ არა ჩვენს მიერ დროის დაყოფა, განსხვავება ვერ იქნებოდა, რამეთუ მარადიული ტექსტი: „ნათესავი ქართველთა ორგულ ბუნება არს პირველადვე თვისთა უფალთა. რამეთუ რაჟამს განდიდნენ, გასუქდნენ, დიდება ჰპოონ და განტევება, იწყებენ საქმესა ბოროტსა, ვითარცა მოთხრობილია ძველი მატიანეი ქართლისა და საქმენი აწ ხილულნი“ (უცნობი ავტორი. „ცხოვრება მეფეთ მეფისა დავითისი“.) თვისობრივად ახალია დღესაც და დიდი მნიშვნელობა არა აქვს როდის დაიწერებოდა ეს ტექსტი. მიუხედავად იმისა, რომ ის გამოგზავნილია საუკუნეთა მიღმიდან, მაინც დღევანდელი ტექსტია. მაინც დღევანდელი სიუჟეტური დროის ნაწილია, რომელიც ვერ შეწყდება საუკუნეთა განმავლობაში.
ჩვენ გვიწევს ამ ნარატივის დღეს მოყოლა. ჩვენ ყოველდღიურად ვცხოვობთ ისტორიულ ნარატივებში და ვცდილობთ ამ ამბების განსხვავებული ამბავი მოვყვეთ, თუმცა ამის შესაძლებლობას მოკლებულნი ვართ. ამიტომ ვიწყებთ მოგზაურობას წარსულში, იმ ამბებში და ვაერთიანებთ ამ სიუჟეტურ დროს ერთ დროდ, რომლის გაყოფაც შესაძლოა მოვინდომოთ, მაგრამ ამ შემთხევაში ჩვენი შანსები ნულის ტოლია. ჩვენ არ გვძალუძს შევქმნათ ახალი ტესტი, ჩვენ ვცხოვრობთ ისტორიულ ნარატივში და ეს ყველაფერი ქმნის ჩვენს ახალ თვისობრიობას, რომელიც კარგად დავიწყებული ძველია. თავს ვიტყუებთ, არსებობს „წერილ არს“, სადაც დაწერილია ჩვენი საუკუნის ამბავი საუკუნეების მიღმა, ერთ ბნელ საკანში მჯდომარე ბერის მიერ, რომელიც წერდა მომავალ ტექსტებს, მომავალ ისტორიას, ვინაიდან მან იცოდა, რომ ისტორია მომავალია. ისტორია ერთი სიუჟეტური დროა, რომელშიც ყველაფერი ეტევა წარსულიც, აწმყოც და მომავალიც.
ჩევენ ეხლა ვკითხულობთ „ქართლის ცხოვრების“ ქრონიკების 21 საუკუნის ნაწილს, მის პირველ ათწლეულს. სადაც ბრძოლაა, დიდი ბრძოლა, სადაც მტერია, სადაც შიდა აშლილობაა, სადაც მცდელობაა შეიქმნას ქართული სახელმწიფო 21 საუკუნის შესატყვისი. მტერი დახვეწილია, ფორმებიც დახვეწილია ქართული სახელმწიფოს საწინააღმდეგოდ და მეფობს ლოგიკა დემაგოგიისა და ცინიზმის ზღვარზე. ეს 21 საუკუნის დაშვებული ლოგიკაა. ამ ლოგიკაში იბრძვის ქართული სახელმწიფო და იმკვიდრებს თავს. იმკვიდრებს ძნელად, ზიგზაებით, შიდა აშლილობებით უცნობი ავტორის მიერ მე-12 საუკუნეში გამოთქმული სევდითა და ნაღველით.
ქართული სახელმწიფო ებრძვის გარე მტერს, ებრძვის სახელმწიფოს დანგრევის მცდელობას. ხიდი ბეწვის, გავლა უზადოდ უნდა შესრულდეს, წინააღმდეგ შემთხვევაში ეს პლანეტარული მხეცი, ანტიქრისტე კვლავ შთანთქავს ამ სახელმწიფოს ისტორიულ ბედიღბალს და გააგრძელებს იმ 200 წელს, რომელიც ამ სახელმწიფოს შექმნამდე არსებობდა. მანამდე, ვიდრე უმცროსი ძმა გველეშაპს მცირე დანით მუცელს გაუფატრავდა, ხოლო შუათანა ძმა გამწარებული, რომ გველეშაპმა უმცროსი ძმა ჩაყლაპა, ისარს ესროდა, კუდს მოაწყვეტდა და გველეშაპს უმცროსი ძმის მონელების საშუალებას არ მისცემდა. ხოლო უმცროსი ძმა დაელოდებოდა იმ დროს,როდესაც აზრზე მოვიდოდა, გველეშაპს მუცელს გაუფატრავდა პატარა დანით და მისი მუცლიდან გამოვიდოდა.
ეს ჩვენი სახელმწიფოს დაბადების სიმბოლო და არქეტიპია. ამ არქეტიპში დაიწერა მთელი „ქართლის ცხოვრება“ ბნელ კელიაში და არა ყალბ საკანში, სადაც უნდოდათ დაწერილიყო 21 საუკუნის „ქართლის ცხოვრება“. ამ საკანს ისე შეესიენ, როგორც ტურები მსხვერპლს მიესევიან. შეესიენ ახალგაზრდა ქართულ სახელმწიფოს, გულმოცემულები, ყოველგვარი სახელმწიფოებრივი ლოგიკისგან დაცლილნი. ბოლოს სალაპარაკო გამოილია, რიტორიკა დამთავრდა, დამთავრდა იმიტომ, რომ საკანი ყალბი იყო. კიდევ უამრავი საკანი იყო ყალბი, დაცლილი არა ადამიანებისგან, არამედ რიტორიკისგან, გულწრფელობისგან, სახელმწიფოებრივი ლოგიკიდან. ეს საკნები არ ჰგავდა იმ ბნელ კელიას, სადაც მშიერი ბერი სევდითა და ნაღველით სავსე „ქართლის ცხოვრებას“ წერდა, რომლის სახლიც და გვარიც არ შემოინახა დრო ჟამის განმრიგე ღმერთმა, ვინაიდან საჭიროც არ იყო, ან თავად არ დააწერა ტესტს თავისი სახელი და გვარი.
ქარული სახელმწიფო, ისევე როგორც იმ ბერის დროს, მტრისგან გარემოცული, შიგნით აფთრებით სავსე განაგრძობს ზიგზაგებით შეკითხვებზე პასუხის გაცემას. სვამს შეკითხვებს ამკვიდრებს თავის პასუხს, რომელიც მხოლოდ ერთია, მე ვარსებობ და მე უფლება მაქვს ვიარსებო. ამ პარადიგმაშია მთელი „ქართლის ცხოვრების“ მეტატექსტი. ეს სხვა ტესტია, ამ ტექსტში ცხოველმყოფობს ერის თვითდამკვიდრება, ერის თვითიდენტიფიკაცია და ამის შესაძლებლობა გვაქვს. მთავარია გავაცნობიეროთ ჩვენი პასუხისმგებლობა საკუთარი არჩევანის წინაშე. ვინმეს ჰგონია, რომ მარცხით გატენილ სამყაროში იოლად შეიძლება რამის მიღწევა. სამყაროში, რომლის ენაც დემაგოგიისა და ცინიზმის ზღვარზეა? სად არის აქ ჩვენი სიმართლის ადგილი. სად არის აქ ჩვენი ენის ადგილი, რა უნდა ვთქვათ, როგორ უნდა ვთქვათ, ვინ დაიჯერებს, მაგრამ უნდა ვთქვათ, ყოველთვის უნდა ვთქვათ, ხოლო ართქმა სიკვდილია. არსებობს დემაგოგიისა და ცინიზმის ზღვარი, რომელიც ახალი სიტყვებით, ახალი ენით ცდილობს თავი დაიმკვიდროს. თავისი მითოსი გაამართლოს, თავისი რიტორიკა შემოგვახვიოს თავს. ეს ახალი სიტყვებია, რომელსაც იძახიან და ცდილობენ ეს ცინიზმი შეფუთონ, ჩემი გავლენის სივრცე, ჩემი გეოპოლიტიკური სივრცე, მრავალპორალური სამყარო, ჩემი ინტერესები საქართველოს ტექსტში, ჩემთვის სასიცოცხლოთ მნიშვნელოვანი ტერიტორია...
აი ეს არის დემაგოგიისა და ცინიზმის ზღვარი. ამ ენაზე საუბარი ჩვენ არ გვინდა. ჩვენ სხვა ენაზე ვსაუბრობთ. ეს ენა ჩვენ არ გვესმის. ეს ენა უკვე დაინგრა, როგორც ბაბილონის გოდოლი. ამ ენის ლექსიკონიც არ გვჭირდება, მაგრამ არსებობენ შიდა აფთრები, რომლებიც მზად არიან ამ ენაზე ისაუბრონ. ისაუბრონ ყალბ საკანში. შეფუთონ და მიუახლოვონ ეს ყველაფერი „ქართლის ცხოვრების“ ენას.
ჩვენ ვეჯახებით უამრავ ლოგიკას, უამრავ ინტერესს. გავდივართ ბეწვის ხიდზე, ვაყალიბებთ ჩვენს ლოგიკას და ვუპირისპირებთ ამ ყველაფერს. ეს ურთულესია. ნემსის ყუნწში გაძრომა უფრო იოლია, ვიდრე ამ ზოგად ლოგიკაში შენი რიტორიკის ჩართვა. კიდევ უფრო რთულია ვინმემ ეს ხმა გაიგონოს. მაგრამ ჩვენ ეს უნდა გავაკეთოთ. სხვა გამოსავალი არ გვაქვს.
ვკითხულობთ “ქართლის ცხოვრებას“ გამოგზავნილს საუკუნეებიდან, მხოლოდ თანამედროვე ტექსტით. ისევ ვდგავართ საკუთარი სახელმწიფოს ჩამოყალიბებისა და იმპერიის წინაშე. უდახვეწილესი იმპერიისა მსოფლიო ისტორიაში. უამრავი განსაცდელი რომ შემოგვთავაზა მე-20 საუკუნის დასასრულსა და 21 საუკუნის დასაწყისში. ომიც შემოგვთავაზა, სასტიკი და დაუნდობელი. ტერიტორიებიც მიითვისა. ყველაფერს გაუძლებ, ყველაფერს აიტან, მაგრამ ამ იმპერიის ცინიზმი აუტანელია, ამ იმპერიის დემაგოგია ყველა დემაგოგიას აჭარბებს რაც დაწერილა “ქართლის ცხოვრების“ ქრონიკებში საუკუნეთა მანძილზე. მაგრამ მოესწრო და ამ იმპერიას დახვდა ქართული სახელმწიფო, საფუძველ ჩაყრილი. დრო უმცირესი იყო.
შეიცვალა ტაქტიკა, შეიცვალა მეთოდოლოგია. დაიწყო იმპერიამ შიდა პოლიტიკურ ველში შემოსვლა. ძნელი სათქმელია ეს შემოსვლა მისი ინსცენირებული იყო თუ არა, მაგრამ ქართული სახელმწიფო რომ ელოდებოდა ამას ეს უკვე ნათელია. დაშვებაც აქედან იყო, ვინაიდან შიდაპოლიტიკური ველი წინასწარ იქნა დანაღმული და ეს მთავარი ნაღმი ქართული სახელმწიფოს საფუძვლებია. საკმაოდ ახალგაზრდა, მაგრამ საკმაოდ მკვიდრად ნაგები.
აქ შემოსვლა ურთულესია. ყველაფერი გათვალისწინებულია. გათვალისწინებული და საკმაოდ საინტერესოდ მოფიქრებული. ზოგადად ძნელია მიხვდე დასაშვებობის ხარისხს. ვინაიდან ნებისმიერი დაშვება არის მარცხის ინსცენირება. თუმცა დაშვების გარეშე საკითხის გადაწყვეტა შეუძლებელია. შეუძლებელია მოხდეს საკითხების გააქტიურება, თუ არ იქნა გაკეთებული დაშვება. დიახ, დაშვებულია რუსეთის შიდაპოლიტიკურ ველზე შემოსვლა, რათა ამ ველზე აფეთქდეს იმპერიული ლოგიკა და იმპერიული რიტორიკა. ეს დაშვება სულაც არ არის ძალიან სახიფათო, ვინაიდან ეს ის მდინარეა, სადაც უკვე ვიყავით.
2010წ. გაზაფხული. იმპერიაში ემისრები ჩადიან და სინამდვილეში იმ მდინარეში შედიან სადაც უკვე იყვნენ. იმპერია ცდილობს მოახდინოს შიდაპოლიტიკური ველის სრული ოკუპაცია. როგორც ზემოთ ვთქვით ეს დაშვებულ იქნა ჩვენს მიერ. რატომ? იმიტომ, რომ იმპერიის მცდელობა, ლოგიკური თუ რიტორიკული უნდა აფეთქდეს და აფეთქდა კიდევაც მაისის ბოლოს. მწარედ აფეთქდა და უზარმაზარი სიმყრალე დააყენა ირგვლივ. ეს არის იმის წინაპირობა, რომ იმპერია საბოლოოდ წავიდეს შიდაპოლიტიკური ველიდან. მთავარია მცდელობა აქედან გააქტიურო, რომ შედეგი მიიღო.
სუსტია ქართული სახელმწიფოს უსაფრთხოების გარანტიები. ერთადერთი გარანტია არის ის, რომ რუსეთის იმპერია დადგეს ფაქტის წინაშე, ისეთი ფაქტის წინაშე, რომელსაც ის ვერ განახორციელებს. ეს არის მხოლოდ საგარეო აგრესიის შესაძლებლობის დაშვება. ყველა საცეცი, სხვა, რომელიც ეცდება საქართველოს სახელმწიფოს შერყევას უნდა მოიკვეთოს. დარჩეს მხოლოდ საგარეო აგრესიის შესაძლებლობა და ამ შემთხვევაში შექმნილია უსაფრთხოების ყველაზე ქმედითი გარანტია. იმპერია ღია აგრესიას ვერ აწარმოებს, ვინაიდან თუ იმპერატორი შიშველია და არანაირი ძონძი არ გააჩნია, რომ შემოახვიოს თავის სიმყრალეს, როგორც ეს გააკეთა 2008წ. აგვისტოში და ოსების დაცვის ძონძებით შეფუთა თავისი საგარეო აგრესია. დღეს ამის შესაძლებლობა აღარ არსებობს. დღეს მას არცერთი ასეთი ძონძი არ გააჩნია. შესაბამისად გაშიშვლებულია იმპერიული იდეა, რომელიც ვერანაირად დაუახლოვდება მოფლიო წესრიგის ლოგიკას და რიტორიკას.
ჩვენ იძულებულნი ვიყავით და ვართ იმ მცირე საგარეო უსაფრთხოებიდან, რომელიც არსებობს და რომელიც სულაც არაა აბსოლუტური გარანტია ჩვენი სახელმწიფოებრივი უსაფრთხოებისა, შევქმნათ სტრატეგია, რომელიც იმპერიული ლოგიკის და რიტორიკის სიშიშვლეში მდგომარეობს. ის, რომ დღეს შეუძლებელია ყველა რიტორიკის და ლოგიკის რღვევა და მსოფლიო პოლიტიკა ერთ ლოგიკაში მიმდინარეობს ფაქტია და იმპერიის სიშიშვლე მისი აგრესიის განეიტრალების უნიკალური მეთოდია.
ეს ჩვენი მეთოდია, ინდივიდუალური მეთოდი, რომელიც ჩვენმა სახელმწიფომ გამოიმუშავა. საქართველოს და იმპერიის ურთიერთობებში არ არსებობს ტექსტი რომელიც არ დაწერილა. არ არსებობს ლოგიკა რომელიც არ განხორციელებულა, არ არსებობს რიტორიკა, რომელიც არ თქმულა. დიახ, იმპერია უნდა გაშიშვლდეს. უნდა გაშიშვლდეს მისი ყველა ქმედება, მისი ყველა მისწრაფება, მისი ყველა მზაკვრული ჩანაფიქრი. მხოლოდ ასეა შესაძლებელი ქართული სახელმწიფო საბოლოოდ განთავისულდეს ამ სიმყრალისგან.
იმპერია ვერ დაწერს ახალ ტექსტს. ამის ალბათობა ნულია. ყველა ტექსტი დაწერილია, ეხლა მხოლოდ მისი გადაწერაა შესაძლებელი და ეს ტექსტი იმპერიამ კი არ დაწერა, არამედ „ქართლის ცხოვრებამ“ და იმ ბერმა ბნელ კელიაში საუკუნეების მიღმა, რომელსაც თავისი სახელი და გვარიც კი არ დაუწერია ამ ტექსტებზე. ისე გამოაგზავნა ჩვენს საუკუნეში და მისი წაკითხვაა მთავარი. ამ უდიდეს გამოცდილებათა ქრონიკაში, რომელსაც „ქართლის ცხოვრება“ ჰქვია, ყველა ის გამოცდილებაა შემონახული, რომელიც დღეს გვჭირდება. მთავარი მესიჯი ამ უდიდეს წერილში არის ქართული სახელმწიფოს შექმნა, მისი მყარი და მკვიდრი საფუძვლების ჩამოყალიბება, რომელიც ყველა საშუალებას მოგვცემს იმპერია დამარცხდეს ნებისმიერ ველზე სადაც ის მოინდომებს ომს.
ამას მოგვითხრობს დიდი წერილი „ქართლის ცხოვრება“, საუკუნეთა მიღმიდან გამოგზავნილი ტექსტი, რომელიც მარად საკითხავი და მარად იგივეშია.
ირაკლი მარგველაშვილი
11.06.2010წ.
წერილი -„ქართლის ცხოვრება“ მოიცავს უამრავ სიუჟეტურ დროს, რომელიც გაგვივლია და იმდენად გავს ეს დრო ერთმანეთს, იმდენად საოცარია ამ დროის თანხვედრა სივრცეში, რომ განსხვავებას ძნელად შევხედავთ. ეს ერთი დიდი სიუჟეტური დროა, რომელიც ჩვენს საუკუნესაც მოიცავს. თითქოს არაფერი შეცვლილა, თითქოს 1000 წლის წინ ბნელ საკანში მჯდარი ჟამთააღმწერელი წერს დღევანდელ „ქართლის ცხოვრებას“. იწერება მარადიული ტექსტი და რომ არა ჩვენს მიერ დროის დაყოფა, განსხვავება ვერ იქნებოდა, რამეთუ მარადიული ტექსტი: „ნათესავი ქართველთა ორგულ ბუნება არს პირველადვე თვისთა უფალთა. რამეთუ რაჟამს განდიდნენ, გასუქდნენ, დიდება ჰპოონ და განტევება, იწყებენ საქმესა ბოროტსა, ვითარცა მოთხრობილია ძველი მატიანეი ქართლისა და საქმენი აწ ხილულნი“ (უცნობი ავტორი. „ცხოვრება მეფეთ მეფისა დავითისი“.) თვისობრივად ახალია დღესაც და დიდი მნიშვნელობა არა აქვს როდის დაიწერებოდა ეს ტექსტი. მიუხედავად იმისა, რომ ის გამოგზავნილია საუკუნეთა მიღმიდან, მაინც დღევანდელი ტექსტია. მაინც დღევანდელი სიუჟეტური დროის ნაწილია, რომელიც ვერ შეწყდება საუკუნეთა განმავლობაში.
ჩვენ გვიწევს ამ ნარატივის დღეს მოყოლა. ჩვენ ყოველდღიურად ვცხოვობთ ისტორიულ ნარატივებში და ვცდილობთ ამ ამბების განსხვავებული ამბავი მოვყვეთ, თუმცა ამის შესაძლებლობას მოკლებულნი ვართ. ამიტომ ვიწყებთ მოგზაურობას წარსულში, იმ ამბებში და ვაერთიანებთ ამ სიუჟეტურ დროს ერთ დროდ, რომლის გაყოფაც შესაძლოა მოვინდომოთ, მაგრამ ამ შემთხევაში ჩვენი შანსები ნულის ტოლია. ჩვენ არ გვძალუძს შევქმნათ ახალი ტესტი, ჩვენ ვცხოვრობთ ისტორიულ ნარატივში და ეს ყველაფერი ქმნის ჩვენს ახალ თვისობრიობას, რომელიც კარგად დავიწყებული ძველია. თავს ვიტყუებთ, არსებობს „წერილ არს“, სადაც დაწერილია ჩვენი საუკუნის ამბავი საუკუნეების მიღმა, ერთ ბნელ საკანში მჯდომარე ბერის მიერ, რომელიც წერდა მომავალ ტექსტებს, მომავალ ისტორიას, ვინაიდან მან იცოდა, რომ ისტორია მომავალია. ისტორია ერთი სიუჟეტური დროა, რომელშიც ყველაფერი ეტევა წარსულიც, აწმყოც და მომავალიც.
ჩევენ ეხლა ვკითხულობთ „ქართლის ცხოვრების“ ქრონიკების 21 საუკუნის ნაწილს, მის პირველ ათწლეულს. სადაც ბრძოლაა, დიდი ბრძოლა, სადაც მტერია, სადაც შიდა აშლილობაა, სადაც მცდელობაა შეიქმნას ქართული სახელმწიფო 21 საუკუნის შესატყვისი. მტერი დახვეწილია, ფორმებიც დახვეწილია ქართული სახელმწიფოს საწინააღმდეგოდ და მეფობს ლოგიკა დემაგოგიისა და ცინიზმის ზღვარზე. ეს 21 საუკუნის დაშვებული ლოგიკაა. ამ ლოგიკაში იბრძვის ქართული სახელმწიფო და იმკვიდრებს თავს. იმკვიდრებს ძნელად, ზიგზაებით, შიდა აშლილობებით უცნობი ავტორის მიერ მე-12 საუკუნეში გამოთქმული სევდითა და ნაღველით.
ქართული სახელმწიფო ებრძვის გარე მტერს, ებრძვის სახელმწიფოს დანგრევის მცდელობას. ხიდი ბეწვის, გავლა უზადოდ უნდა შესრულდეს, წინააღმდეგ შემთხვევაში ეს პლანეტარული მხეცი, ანტიქრისტე კვლავ შთანთქავს ამ სახელმწიფოს ისტორიულ ბედიღბალს და გააგრძელებს იმ 200 წელს, რომელიც ამ სახელმწიფოს შექმნამდე არსებობდა. მანამდე, ვიდრე უმცროსი ძმა გველეშაპს მცირე დანით მუცელს გაუფატრავდა, ხოლო შუათანა ძმა გამწარებული, რომ გველეშაპმა უმცროსი ძმა ჩაყლაპა, ისარს ესროდა, კუდს მოაწყვეტდა და გველეშაპს უმცროსი ძმის მონელების საშუალებას არ მისცემდა. ხოლო უმცროსი ძმა დაელოდებოდა იმ დროს,როდესაც აზრზე მოვიდოდა, გველეშაპს მუცელს გაუფატრავდა პატარა დანით და მისი მუცლიდან გამოვიდოდა.
ეს ჩვენი სახელმწიფოს დაბადების სიმბოლო და არქეტიპია. ამ არქეტიპში დაიწერა მთელი „ქართლის ცხოვრება“ ბნელ კელიაში და არა ყალბ საკანში, სადაც უნდოდათ დაწერილიყო 21 საუკუნის „ქართლის ცხოვრება“. ამ საკანს ისე შეესიენ, როგორც ტურები მსხვერპლს მიესევიან. შეესიენ ახალგაზრდა ქართულ სახელმწიფოს, გულმოცემულები, ყოველგვარი სახელმწიფოებრივი ლოგიკისგან დაცლილნი. ბოლოს სალაპარაკო გამოილია, რიტორიკა დამთავრდა, დამთავრდა იმიტომ, რომ საკანი ყალბი იყო. კიდევ უამრავი საკანი იყო ყალბი, დაცლილი არა ადამიანებისგან, არამედ რიტორიკისგან, გულწრფელობისგან, სახელმწიფოებრივი ლოგიკიდან. ეს საკნები არ ჰგავდა იმ ბნელ კელიას, სადაც მშიერი ბერი სევდითა და ნაღველით სავსე „ქართლის ცხოვრებას“ წერდა, რომლის სახლიც და გვარიც არ შემოინახა დრო ჟამის განმრიგე ღმერთმა, ვინაიდან საჭიროც არ იყო, ან თავად არ დააწერა ტესტს თავისი სახელი და გვარი.
ქარული სახელმწიფო, ისევე როგორც იმ ბერის დროს, მტრისგან გარემოცული, შიგნით აფთრებით სავსე განაგრძობს ზიგზაგებით შეკითხვებზე პასუხის გაცემას. სვამს შეკითხვებს ამკვიდრებს თავის პასუხს, რომელიც მხოლოდ ერთია, მე ვარსებობ და მე უფლება მაქვს ვიარსებო. ამ პარადიგმაშია მთელი „ქართლის ცხოვრების“ მეტატექსტი. ეს სხვა ტესტია, ამ ტექსტში ცხოველმყოფობს ერის თვითდამკვიდრება, ერის თვითიდენტიფიკაცია და ამის შესაძლებლობა გვაქვს. მთავარია გავაცნობიეროთ ჩვენი პასუხისმგებლობა საკუთარი არჩევანის წინაშე. ვინმეს ჰგონია, რომ მარცხით გატენილ სამყაროში იოლად შეიძლება რამის მიღწევა. სამყაროში, რომლის ენაც დემაგოგიისა და ცინიზმის ზღვარზეა? სად არის აქ ჩვენი სიმართლის ადგილი. სად არის აქ ჩვენი ენის ადგილი, რა უნდა ვთქვათ, როგორ უნდა ვთქვათ, ვინ დაიჯერებს, მაგრამ უნდა ვთქვათ, ყოველთვის უნდა ვთქვათ, ხოლო ართქმა სიკვდილია. არსებობს დემაგოგიისა და ცინიზმის ზღვარი, რომელიც ახალი სიტყვებით, ახალი ენით ცდილობს თავი დაიმკვიდროს. თავისი მითოსი გაამართლოს, თავისი რიტორიკა შემოგვახვიოს თავს. ეს ახალი სიტყვებია, რომელსაც იძახიან და ცდილობენ ეს ცინიზმი შეფუთონ, ჩემი გავლენის სივრცე, ჩემი გეოპოლიტიკური სივრცე, მრავალპორალური სამყარო, ჩემი ინტერესები საქართველოს ტექსტში, ჩემთვის სასიცოცხლოთ მნიშვნელოვანი ტერიტორია...
აი ეს არის დემაგოგიისა და ცინიზმის ზღვარი. ამ ენაზე საუბარი ჩვენ არ გვინდა. ჩვენ სხვა ენაზე ვსაუბრობთ. ეს ენა ჩვენ არ გვესმის. ეს ენა უკვე დაინგრა, როგორც ბაბილონის გოდოლი. ამ ენის ლექსიკონიც არ გვჭირდება, მაგრამ არსებობენ შიდა აფთრები, რომლებიც მზად არიან ამ ენაზე ისაუბრონ. ისაუბრონ ყალბ საკანში. შეფუთონ და მიუახლოვონ ეს ყველაფერი „ქართლის ცხოვრების“ ენას.
ჩვენ ვეჯახებით უამრავ ლოგიკას, უამრავ ინტერესს. გავდივართ ბეწვის ხიდზე, ვაყალიბებთ ჩვენს ლოგიკას და ვუპირისპირებთ ამ ყველაფერს. ეს ურთულესია. ნემსის ყუნწში გაძრომა უფრო იოლია, ვიდრე ამ ზოგად ლოგიკაში შენი რიტორიკის ჩართვა. კიდევ უფრო რთულია ვინმემ ეს ხმა გაიგონოს. მაგრამ ჩვენ ეს უნდა გავაკეთოთ. სხვა გამოსავალი არ გვაქვს.
ვკითხულობთ “ქართლის ცხოვრებას“ გამოგზავნილს საუკუნეებიდან, მხოლოდ თანამედროვე ტექსტით. ისევ ვდგავართ საკუთარი სახელმწიფოს ჩამოყალიბებისა და იმპერიის წინაშე. უდახვეწილესი იმპერიისა მსოფლიო ისტორიაში. უამრავი განსაცდელი რომ შემოგვთავაზა მე-20 საუკუნის დასასრულსა და 21 საუკუნის დასაწყისში. ომიც შემოგვთავაზა, სასტიკი და დაუნდობელი. ტერიტორიებიც მიითვისა. ყველაფერს გაუძლებ, ყველაფერს აიტან, მაგრამ ამ იმპერიის ცინიზმი აუტანელია, ამ იმპერიის დემაგოგია ყველა დემაგოგიას აჭარბებს რაც დაწერილა “ქართლის ცხოვრების“ ქრონიკებში საუკუნეთა მანძილზე. მაგრამ მოესწრო და ამ იმპერიას დახვდა ქართული სახელმწიფო, საფუძველ ჩაყრილი. დრო უმცირესი იყო.
შეიცვალა ტაქტიკა, შეიცვალა მეთოდოლოგია. დაიწყო იმპერიამ შიდა პოლიტიკურ ველში შემოსვლა. ძნელი სათქმელია ეს შემოსვლა მისი ინსცენირებული იყო თუ არა, მაგრამ ქართული სახელმწიფო რომ ელოდებოდა ამას ეს უკვე ნათელია. დაშვებაც აქედან იყო, ვინაიდან შიდაპოლიტიკური ველი წინასწარ იქნა დანაღმული და ეს მთავარი ნაღმი ქართული სახელმწიფოს საფუძვლებია. საკმაოდ ახალგაზრდა, მაგრამ საკმაოდ მკვიდრად ნაგები.
აქ შემოსვლა ურთულესია. ყველაფერი გათვალისწინებულია. გათვალისწინებული და საკმაოდ საინტერესოდ მოფიქრებული. ზოგადად ძნელია მიხვდე დასაშვებობის ხარისხს. ვინაიდან ნებისმიერი დაშვება არის მარცხის ინსცენირება. თუმცა დაშვების გარეშე საკითხის გადაწყვეტა შეუძლებელია. შეუძლებელია მოხდეს საკითხების გააქტიურება, თუ არ იქნა გაკეთებული დაშვება. დიახ, დაშვებულია რუსეთის შიდაპოლიტიკურ ველზე შემოსვლა, რათა ამ ველზე აფეთქდეს იმპერიული ლოგიკა და იმპერიული რიტორიკა. ეს დაშვება სულაც არ არის ძალიან სახიფათო, ვინაიდან ეს ის მდინარეა, სადაც უკვე ვიყავით.
2010წ. გაზაფხული. იმპერიაში ემისრები ჩადიან და სინამდვილეში იმ მდინარეში შედიან სადაც უკვე იყვნენ. იმპერია ცდილობს მოახდინოს შიდაპოლიტიკური ველის სრული ოკუპაცია. როგორც ზემოთ ვთქვით ეს დაშვებულ იქნა ჩვენს მიერ. რატომ? იმიტომ, რომ იმპერიის მცდელობა, ლოგიკური თუ რიტორიკული უნდა აფეთქდეს და აფეთქდა კიდევაც მაისის ბოლოს. მწარედ აფეთქდა და უზარმაზარი სიმყრალე დააყენა ირგვლივ. ეს არის იმის წინაპირობა, რომ იმპერია საბოლოოდ წავიდეს შიდაპოლიტიკური ველიდან. მთავარია მცდელობა აქედან გააქტიურო, რომ შედეგი მიიღო.
სუსტია ქართული სახელმწიფოს უსაფრთხოების გარანტიები. ერთადერთი გარანტია არის ის, რომ რუსეთის იმპერია დადგეს ფაქტის წინაშე, ისეთი ფაქტის წინაშე, რომელსაც ის ვერ განახორციელებს. ეს არის მხოლოდ საგარეო აგრესიის შესაძლებლობის დაშვება. ყველა საცეცი, სხვა, რომელიც ეცდება საქართველოს სახელმწიფოს შერყევას უნდა მოიკვეთოს. დარჩეს მხოლოდ საგარეო აგრესიის შესაძლებლობა და ამ შემთხვევაში შექმნილია უსაფრთხოების ყველაზე ქმედითი გარანტია. იმპერია ღია აგრესიას ვერ აწარმოებს, ვინაიდან თუ იმპერატორი შიშველია და არანაირი ძონძი არ გააჩნია, რომ შემოახვიოს თავის სიმყრალეს, როგორც ეს გააკეთა 2008წ. აგვისტოში და ოსების დაცვის ძონძებით შეფუთა თავისი საგარეო აგრესია. დღეს ამის შესაძლებლობა აღარ არსებობს. დღეს მას არცერთი ასეთი ძონძი არ გააჩნია. შესაბამისად გაშიშვლებულია იმპერიული იდეა, რომელიც ვერანაირად დაუახლოვდება მოფლიო წესრიგის ლოგიკას და რიტორიკას.
ჩვენ იძულებულნი ვიყავით და ვართ იმ მცირე საგარეო უსაფრთხოებიდან, რომელიც არსებობს და რომელიც სულაც არაა აბსოლუტური გარანტია ჩვენი სახელმწიფოებრივი უსაფრთხოებისა, შევქმნათ სტრატეგია, რომელიც იმპერიული ლოგიკის და რიტორიკის სიშიშვლეში მდგომარეობს. ის, რომ დღეს შეუძლებელია ყველა რიტორიკის და ლოგიკის რღვევა და მსოფლიო პოლიტიკა ერთ ლოგიკაში მიმდინარეობს ფაქტია და იმპერიის სიშიშვლე მისი აგრესიის განეიტრალების უნიკალური მეთოდია.
ეს ჩვენი მეთოდია, ინდივიდუალური მეთოდი, რომელიც ჩვენმა სახელმწიფომ გამოიმუშავა. საქართველოს და იმპერიის ურთიერთობებში არ არსებობს ტექსტი რომელიც არ დაწერილა. არ არსებობს ლოგიკა რომელიც არ განხორციელებულა, არ არსებობს რიტორიკა, რომელიც არ თქმულა. დიახ, იმპერია უნდა გაშიშვლდეს. უნდა გაშიშვლდეს მისი ყველა ქმედება, მისი ყველა მისწრაფება, მისი ყველა მზაკვრული ჩანაფიქრი. მხოლოდ ასეა შესაძლებელი ქართული სახელმწიფო საბოლოოდ განთავისულდეს ამ სიმყრალისგან.
იმპერია ვერ დაწერს ახალ ტექსტს. ამის ალბათობა ნულია. ყველა ტექსტი დაწერილია, ეხლა მხოლოდ მისი გადაწერაა შესაძლებელი და ეს ტექსტი იმპერიამ კი არ დაწერა, არამედ „ქართლის ცხოვრებამ“ და იმ ბერმა ბნელ კელიაში საუკუნეების მიღმა, რომელსაც თავისი სახელი და გვარიც კი არ დაუწერია ამ ტექსტებზე. ისე გამოაგზავნა ჩვენს საუკუნეში და მისი წაკითხვაა მთავარი. ამ უდიდეს გამოცდილებათა ქრონიკაში, რომელსაც „ქართლის ცხოვრება“ ჰქვია, ყველა ის გამოცდილებაა შემონახული, რომელიც დღეს გვჭირდება. მთავარი მესიჯი ამ უდიდეს წერილში არის ქართული სახელმწიფოს შექმნა, მისი მყარი და მკვიდრი საფუძვლების ჩამოყალიბება, რომელიც ყველა საშუალებას მოგვცემს იმპერია დამარცხდეს ნებისმიერ ველზე სადაც ის მოინდომებს ომს.
ამას მოგვითხრობს დიდი წერილი „ქართლის ცხოვრება“, საუკუნეთა მიღმიდან გამოგზავნილი ტექსტი, რომელიც მარად საკითხავი და მარად იგივეშია.
ირაკლი მარგველაშვილი
11.06.2010წ.
Subscribe to:
Posts (Atom)